Karkówka z pomidorowo jabłkową salsą. Pork neck with tomato apple salsa.

450 g karkówki wieprzowej
1 łyżka marynaty pikantnej, bez soli bez glutaminianu sodu bez konserwantów, firmy Kotanyi (pieprz,czosnek, cebula, ziele angielskie, gorczyca, rozmaryn, tymianek, lubczyk, pieprz cayenne)
4 łyżki oliwy

Salsa pomidorowo jabłkowa
2 duże pomidory 500 g
1 - 1+1/2 jabłka, zależy od wielkości
1/2 papryki chilli, dodaj, jeżeli lubisz pikantne potrawy
10 gałązek kolendry, posiekana
1/2 czerwonej cebuli, pokrojona w kostkę
1 + 1/2 łyżki posiekanego szczypiorku
3 łyżki soku z limonki
1 ząbek czosnku, przeciśnięty przez praskę
odrobina mielonego kminu (możesz pominąć)
pieprz

Marynatę połącz z oliwą, posmaruj marynatą mięso i odstaw na trzy godziny do lodówki.
Pomidory i jabłko umyj, pokrój w dużą kostkę. Paprykę chilli przekrój na pół, usuń gniazda, drobno posiekaj. Połącz wszystkie składniki salsy, dopraw pieprzem oraz kminkiem. Odstaw na co najmniej 60 minut.
Mięso usmaż na grillowej patelni, po 2 minuty z każdej strony na dużym ogniu, potem duś na małym ogniu około 20 minut, podlewaj niewielką ilością wody. Usmażone mięso podawaj z salsą.

Polecam salsę Pico de Gallo, salsę z mango i ogórka, salsę z brzoskwini i śliwki, salsę z mango i melona.
Moje ulubione to Pico de Gallo i salsa z brzoskwini i śliwki.

I suggest: Pico de Gallo, mango cucumber salsa, peach plum salsa, mango melon salsa.

450 g of pork neck
1 tablespoon of spicy marinade, without salt without MSG without preservatives, Kotanyi company (pepper, garlic, onion, allspice, mustard, rosemary, thyme, lovage, cayenne pepper) 
4 tablespoons of oil

Tomatoe apple salsa 
2 large tomatoes 500g 
1 - 1+1/2 apples, depending on the size 
1/2 chilli pepper, add if you like very spicy food
10 sprigs of cilantro, chopped 
1/2 red onion, diced
1 + 1/2 tablespoons of chopped chives 
3 tablespoons of fresh lime juice
1 clove garlic, pressed
a little bit of ground cumin (you can skip) 
pepper

Combine marinade with oil, brush the meat with the marinade and let stand for three hours in the fridge. 
Wash the tomatoes and apple, cut into large cubes. Section chilli peppers in half, remove the seeds, finely chop. Combine all salsa ingredients and season with pepper and cumin. Let stand for at least 60 minutes. 
Fry meat on a grill pan, 2 minutes on each side over high heat, then simmer over low heat about 20 minutes, from time to time pour a small amount of water. Serve the fried meat with the salsa.

Kwas foliowy - jego rola w ludzkim organizmie i skutki niedoboru.

Ten artykuł powstał z kompilacji tekstów/wiadomości znalezionych w Internecie.
Etykieta wpisu: WITAMINY. 

 

Kwas foliowy - inne nazwy to folacyna, witamina B9, witamina B11, witamina M. To organiczny związek chemiczny z grupy witamin B. Jego nazwa pochodzi od łacińskiego słowa folium oznaczającego „liść”. Kwas foliowy występuje w żywności w postaci folianów, dlatego często termin witamina B9 utożsamia się z całą grupą związków (ustalono, że może istnieć teoretycznie ok. 150 rozmaitych form kwasu foliowego; w przyrodzie jest ich nieco mniej, bo około 20 rodzajów).

Należy pamiętać, że kwas foliowy w czystej postaci nie występuje w pożywieniu, jego źródłem są związki, które dopiero w jelicie cienkim ulegają przemianie do kwasu foliowego i w tej postaci są wchłaniane. Jego biologicznie aktywną formą jest kwas lewomefoliowy (5-MTHF). Kwas 5-metylotetrahydrofolian, 5-MTHF pełni istotną funkcję w syntezie DNA, konwersji homocysteiny do metioniny, metaboliźmie cysteiny oraz syntezie neuroprzekaźników (serotoniny, dopaminy i norepinefryny).
Kwas lewomefoliowy powstaje z 5,10-metylenotetrahydrofolianu w reakcji katalizowanej przez reduktazę metylenotetrahydrofolianu (MTHFR). Mutacje genów kodujących MTHFR zostały powiązane z predyspozycjami do m.in. choroby niedokrwiennej serca, nowotworów, wad cewy nerwowej oraz wystąpienia zespołu Downa. Upośledzenie mechanizmu MTHFR powoduje także zmniejszenie syntezy serotoniny u osób z problemami neuropsychiatrycznymi, z tego względu tarapia wysokimi dawkami kwasu lewomefoliowego ma zastosowanie m.in. w leczeniu wspomagającym depresji.

Kwas foliowy, podobnie jak wszystkie witaminy, pełni w organizmie szereg istotnych funkcji. Jest substancją egzogenną, musi być dostarczony z pożywieniem, gdyż sam organizm nie potrafi go wytworzyć. Kwas foliowy bierze udział w syntezie kwasów nukleinowych, czyli materiału genetycznego komórek, co czyni go niezbędnym w procesie wzrostu i rozmnażania. Bierze udział w zachowaniu materiału genetycznego i przekazywaniu cech dziedzicznych komórek.
 
Obecność kwasu foliowego jest także niezbędna do produkcji czerwonych ciałek krwi – niedostateczna ilość tego składnika może powodować zaburzenia tego procesu i w konsekwencji doprowadzić do anemii.
 
Wpływa na nasz system nerwowy i mózg. Pełni ważną rolę w procesie tworzenia serotoniny działającej kojąco oraz uspokajająco i noradrenaliny, która jest odpowiedzialna za energię człowieka. Pomaga radzić sobie ze stresem. Badania wykazały, że osoby o mniejszym stężeniu kwasu foliowego we krwi łatwiej i częściej popadają w depresję.
 
W układzie pokarmowym pomaga w sprawnym funkcjonowaniu wątroby, jelit i żołądka oraz tworzy sok żołądkowy. Ponadto kwas foliowy zmniejsza ryzyko wystąpienia raka jelita grubego, żołądka, szyjki macicy.

Wraz z innymi witaminami z gruby B wpływa też na poziom homocysteiny – aminokwasu, od którego zależy stan naszego zdrowia. O ile średnie i niskie stężenia tego aminokwasu nie stanowią dla nas zagrożenia, o tyle jego wysokie stężenie może zaburzać procesy fizjologiczne komórek. W szczególności dotyczy to tkanek podlegających intensywnemu rozwojowi. Ostatnie badania naukowe dowodzą, że podwyższone stężenie homocysteiny często towarzyszy chorobom serca, zawałom, wylewom i zakrzepom żylnym. Aminokwas ten może bowiem ułatwiać utlenianie „złego” cholesterolu, który w takiej formie ma większy wpływ na powstawanie zmian miażdżycowych. Ponadto homocysteina przyśpiesza rozwój miażdżycy, uszkadzając naczynia krwionośne i obniżając poziom tlenku azotu – związku, który je rozszerza.

To dobry przyjaciel męskiego nasienia. Drodzy panowie, gdy staracie się o potomka, nie tylko wasze partnerki powinny szczególnie zwracać uwagę, by kwasu foliowego nie zabrakło w diecie. Witamina dba również o jakość męskiego nasienia. Z badań wynika, że panowie, których dieta jest w nią uboga, produkują mniej plemników.

Kwas foliowy jest witaminą rozpuszczalną w wodzie, jest bardzo wrażliwa na działanie wysokiej temperatury, promieni słonecznych oraz niskiego pH. Znaczne straty tej witaminy, sięgające 50–90% zawartości wyjściowej, następują w czasie przetwarzania i gotowania żywności, zwłaszcza w dużej ilości wody. Świeże warzywa liściaste przechowywane w temperaturze pokojowej mogą stracić w ciągu 3 dni nawet do 70% wyjściowej zawartości folianów. Osiągnięcie odpowiedniego poziomu kwasu foliowego w organizmie wyłącznie przez spożywanie produktów bogatych w tę witaminę jest trudne, a wręcz niemożliwe. Dlatego przyjmowanie suplementów diety z kwasem foliowym często jest konieczne. Supelemtacja farmakologiczna musi być połączona z odpowiednią dietą.

Zapasy ustrojowe tej witaminy u zdrowego, dobrze odżywionego mężczyzny wynoszą 5–10 mg, z czego niespełna połowa znajduje się w wątrobie. Okres wyczerpania zapasów ustrojowych wynosi 3–4 miesiące.

Prawidłowa podaż kwasu foliowego jest niezwykle istotna u kobiet w ciąży. To substancja niezbędna do prawidłowego rozwoju płodu. Kwas foliowy w ciąży jest szczególnie ważny podczas początkowych etapów, ponieważ wówczas kształtuje się mózg i rdzeń kręgowy. Niedobór kwasu foliowego może spowodować wady cewy nerwowej. Dlatego kobietom planującym zajść w ciążę (przez okres począwszy od trzech miesięcy przed planowaną ciążą, aż do dwunastego tygodnia ciąży) zaleca się suplementację kwasu foliowego. Dzienna dawka kwasu foliowego wynosi 0,4 mg. W pierwszym trymestrze ciąży może być zwiększona do 1 mg.

W praktyce, ze względu na duży odsetek ciąż nieplanowanych, zaleca się, aby wszystkie kobiety w wieku rozrodczym, przyjmowały stale doustną suplementację kwasu foliowego w dawce 0,4 mg. U kobiet, które urodziły już jedno dziecko z wadą cewy nerwowej, zaleca się profilaktykę dawką 5 mg kwasu foliowego na dobę. Ponadto, niedobór kwasu foliowego w ciąży ma wpływ nie tylko na zdrowie dziecka, ale także kobiety ciężarnej. Niski poziom witaminy B9 może przyczynić się m.in. do rozwoju anemii u ciężarnych.
Wykazano także, że kobiety z niedoborem witaminy B9 mają większe ryzyko poronienia, wcześniactwa oraz pojawienia się u dziecka innych wad wrodzonych (rozszczep wargi i podniebienia, niektóre wady serca i kończyn). Polska statystyka występowania wad cewy nerwowej u niemowląt osiąga jeden z wyższych poziomów na tle krajów europejskich. Jedno na 1000 dzieci rodzi się z tą wadą, rocznie łącznie około 300 dzieci. Zadziwiające, że w 90% dzieci te rodzą się zupełnie zdrowym rodzicom, wolnym od obciążeń genetycznych.

Nie potwierdzono, by stosowanie kwasu foliowego zwiększało odsetek ciąż wielopłodowych, maskowało istniejący niedobór witaminy B12 (i związane z nimi zaburzenia neurologiczne), powodowało reakcje alergiczne lub zwiększało ryzyko niektórych chorób nowotworowych. Zaobserwowany ostatnio statystyczny (ale jeszcze nie przyczynowy) związek między stosowaniem nadmiernych dawek kwasu foliowego u kobiet w ciąży i występowaniem autyzmu u ich dzieci wymaga przeprowadzenia dalszych badań klinicznych.

Niedobory kwasu foliowego najczęściej przytrafiają się kobietom w ciąży, osobom starszym oraz dzieciom - szczególnie tym nadpobudliwym. Na niedobór kwasu foliowego mogą wskazywać również choroby jelit, które powodują zahamowanie prawidłowego wchłaniania się pokarmów. Kolejną z przyczyn niedoboru kwasu foliowego są choroby nadczynności tarczycy, miąższu wątroby i choroby nowotworowe.

Skutki niedoboru (hipowitaminozy) kwasu foliowego to:

• zahamowanie wzrostu i odbudowy komórek w organizmie
• mała ilość czerwonych ciałek we krwi, tzw. niedokrwistość megaloblastyczna (makrocytowa)
• uczucie przemęczenia i kłopoty z koncentracją
• stany niepokoju, lęku, depresja, nadmierna drażliwość
• upośledzenie funkcji układu nerwowego: bezsenność, roztargnienie, problemy z pamięcią
• zaburzenia w trawieniu i we wchłanianiu składników odżywczych, niedożywienie biegunka, wymioty, zmniejszony apetyt, obniżona masa ciała
• stany zapalne języka oraz błony śluzowej warg, pęknięcia i łuszczenie się warg
• zajady w kącikach ust, bóle głowy, kołatanie serca, przedwczesna siwizna
• u dzieci i młodzieży zahamowanie wzrostu
• powstawanie ciężkich zaburzeń rozwojowych u płodu (wady cewy nerwowej)
• spowolnienie syntezy DNA i replikacji (podziału) komórek
• upośledzenie wytwarzania białych krwinek, co może skutkować osłabieniem odporności.

Skutki nadmiaru (hiperwitaminoza) kwasu foliowego: 

• bezsenność, rozdrażnienie, depresja
• zaburzenia żołądkowo-jelitowe, nudności, wzdęcia, utrata apetytu,
• skórne reakcje alergiczne (wysypka, zaczerwienienie, swędzenie)
• w rzadkich przypadkach skurcz oskrzeli
• nadmiar kwasu foliowego w czasie ciąży zwiększa ryzyko zachorowania przez dziecko na astmę
• u niektórych osób mogą tworzyć się szkodliwe kryształy folacyny w moczu, uszkadzające nerki

Gdzie znajdziemy kwas foliowy?

Znajduje się w warzywach liściowych, głównie w szpinaku, ale także w sałacie, kapuście, natce pietruszki, brokule, szparagu, kalafiorze, brukselce oraz w mniejszych ilościach w pomidorze, grochu, fasoli, soczewicy, soi, buraku, orzechach, słoneczniku, drożdżach piwowarskich, wątrobie, żółtku jaja, pszenicy, pomarańczy, bananie i awokado.

Wchłanianie przez organizm witaminy B9 poprawiają: witamina B, witamina B6, witamina B12, kwas para-aminobenzoesowy, witamina H oraz witamina C.

Kwas foliowy trzeba zażywać z żelazem i witaminą C, bowiem w prawidłowych ilościach pobudzają one aktywność kwasu foliowego. Do jej uaktywnienia potrzebna jest również - witamina B12, obecna głównie w produktach pochodzenia zwierzęcego. Z tego względu te dwie przedstawicielki rodu B najlepiej spożywać w parze. Kwas foliowy z zielonolistnych warzyw warto konsumować w towarzystwie czerwonego mięsa, podrobów czy ryb.
 
Kwas foliowy występuje we krwi jako 5-metylotetrahydrofolian (5-MTHF) w połączeniu z albuminą (słabe wiązanie), lub w niewielkiej ilości, z białkiem wiążącym foliany (o dużym powinowactwie). Metabolizm 5-MTHF istotnie zależy od witaminy B12 – w przypadku jej niedoboru nie jest on przekształcany do THF - związku niezbędnego w wielu reakcjach chemicznych.

Wrogami witaminy B9 są m. in. światło, wysoka temperatura, alkohol, kofeina, stres, środki antykoncepcyjne czy choroby wątroby. Jego zapasy uszczupla zła dieta i ciągłe odchudzanie.


Jaka dawka jest zalecana?

U kobiet i u mężczyzn zapotrzebowanie jest bardzo podobne ok. 0,4 mg na dzień. O odpowiedni poziom kwasu foliowego powinny zadbać kobiety w ciąży i podczas laktacji. Zapotrzebowanie wynosi kolejno 0,7 mg i 0,6 mg dziennie. Stosując się do tych zaleceń, należy wziąć pod uwagę, że biodostępność (przyswajalność) syntetycznego kwasu foliowego jest znacznie większa niż folianów zawartych w naturalnych składnikach spożywczych i wzbogacanych produktach spożywczych (1 mg syntetycznego kwasu foliowego jest ekwiwalentem 2 mg folianów zawartych w żywności, a 1 mg kwasu foliowego we wzbogaconych produktach 1,7 mg folianów zawartych w naturalnych pokarmach).

Nie zaleca się stosowania większych niż 1 mg dawek (w preparatach wielowitaminowych bez recepty znajduje się od 0,4 do 0,8 mg kwasu foliowego). Większe dawki kwasu foliowego (4 mg dziennie) stosuje się tylko u kobiet, które urodziły już dziecko z wadą cewy nerwowej.

Dodatkowo zaleca się suplementację podczas leczenia hormonalnego, stosowania środków antykoncepcyjnych, sulfonamidów, leków nasennych i aspiryny oraz osobom po 55 roku życia i narażonym na przewlekły stres.

Zwiększone zapotrzebowanie na kwas foliowy występuje także u pacjentów poddawanych dializom, z zespołem złego wchłaniania, z zaburzeniami trawienia, w rekonwalescencji, przy uporczywych biegunkach, u osób spożywających duże ilości alkoholu i kawy, palących papierosy, zażywających nadmierną ilość leków.