Ten artykuł powstał z kompilacji tekstów/wiadomości znalezionych w Internecie.
Pietruszka (Petroselinum crispum) pochodzi z regionu Morza Śródziemnego, do Polski przybyła w XVI wieku. Odkryli ją starożytni Egipcjanie, potem jej właściwości docenili także Grecy i Rzymianie. To oni nazwali zielone listki pietruszką, ponieważ rosły na wapiennych skałach („petra” po łacinie oznacza skałę).
Właściwości odżywcze i zdrowotne korzenia pietruszki Korzeń pietruszki to warzywo, którego właściwości odżywcze i lecznicze przez wielu są niedoceniane.
W 100 g surowego korzenia znajdziesz: 2,3 g białka, 12,3 g węglowodanów i 4,3 g błonnika. Oprócz tego zawiera 41 mg witaminy C, 0,10 g tiaminy, 2,0 g niacyny, 0,23 g witaminy B6, kwas foliowy, witaminę A i E oraz takie minerały jak wapń (48,5 mg), żelazo, magnez (36 mg), fosfor (71,7 mg), potas (aż 562 mg), sód, cynk i mangan.
W przypadku korzenia właściwości są nieco zaskakujące. Odkryto mianowicie, że działa on nieco halucynogennie. Mirystycyna odpowiedzialna za efekt psychoaktywny powoduje doznania zbliżone do marihuany – suchość w ustach, wzmożoną wesołość, wręcz euforię. Jednakże zawartość mirystycyny w korzeniu pietruszki jest znikoma – trzeba byłoby spożyć jej naprawdę duże ilości, by dała efekty halucogenne. Drugim psychoaktywnym związkiem w pietruszce jest apiol – powoduje on skurcze macicy i jej bóle, może też zwiększać miesięczne krwawienia – ale raczej przy podawaniu oleju z nasion pietruszki, w dużych dawkach i przez dłuższy czas.
Wspomaga walkę z rakiem. Korzeń pietruszki dużo lepiej niż produkt psychoaktywny jest znany jako dobry przeciwutleniacz. Zawiera on dużo flawonoidów, które chronią przed starzeniem i zmniejszają stany zapalne organizmu. Dzięki zawartości antyoksydantów pietruszka usuwa z organizmu szkodliwe wolne rodniki zapobiegając tym m.in. chorobom nowotworowym. Ponadto przeciwutleniacze korzystnie wpływają na ogólny wygląd skóry, włosów jak i paznokci spowalniając procesy starzenia.
Pomocny przy zaburzeniach trawiennych. Korzeń pietruszki działa odkażająco oraz zmniejsza napięcie mięśni gładkich jelit i dróg moczowych, dzięki czemu wykazuje właściwości wiatropędne. Ponadto pobudza (choć w niewielkim stopniu) wydzielanie śliny i soku żołądkowego, co ułatwia trawienie i przyswajanie pokarmów. A dodatkowo dzięki obecności błonnika reguluje pracę układu pokarmowego.
Poprawa zdrowia serca. Pasternak zawiera wysoki poziom potasu, który działa jak środek rozszerzający naczynia, a także zmniejsza ciśnienie krwi i stres na sercu. Wysoki poziom kwasu foliowego w tym warzywie korzeniowym zmniejsza poziom homocysteiny we krwi, co zazwyczaj wiąże się z większym ryzykiem chorób serca. Włókno znajdujące się w tym korzeniu pomaga obniżyć poziom cholesterolu. Pomaga w zapobieganiu udarom, miażdżycy i innym problemom wieńcowym.
Zmniejsza liczbę wad wrodzonych. Korzeń pietruszki jest bogaty w kwas foliowy (witamina B9 lub kwas foliowy), co wiąże się również z redukcją wad wrodzonych cewki nerwowej, w tym rozszczepu podniebienia, rozszczepu kręgosłupa i uszkodzenia mózgu u niemowląt. Wspiera również optymalizacje procesów metabolicznych związanych z produkcją energii i układem nerwowym. Ponadto pomaga nowym matkom radzić sobie z depresją poporodową.
Pietruszka to także jedno z warzyw zalecane w przebiegu przewlekłego zapalenia trzustki, w przewlekłych chorobach wątroby przy dobrej tolerancji tłuszczu, a także w diecie w dnie moczanowej.
Pomocny przy kontroli wagi. Pietruszka, korzeń jest niskokaloryczny, zawiera dużo rozpuszczalnego błonnika. Syci i zapobiega uwalnianiu greliny, która jest hormonem „głodu”. Może to znacznie zmniejszyć prawdopodobieństwo podjadania między posiłkami, a tym samym pomóc w utracie wagi.
Zwiększa system odpornościowy. Pasternak jest pełen antyoksydantów, witamin i związków organicznych poprawiających odporność, chroniąc organizm przed obcymi najeźdźcami, a także toksycznymi produktami ubocznymi z naszego metabolizmu komórkowego. Witamina C i E działają jako przeciwutleniacze w organizmie i eliminują lub neutralizują szkodliwe wolne rodniki, zapewniając ulgę w stresie oksydacyjnym.
Wykazuje właściwości moczopędne. Zwiększa ilość wydalanego moczu, dlatego w medycynie naturalnej stosuje się go w zmniejszonym wydalaniu moczu, obrzękach i kamicy moczowej, a także w stanach zapalnych pęcherza. Z racji działania moczopędnego korzeń pietruszki wykazuje także właściwości oczyszczające organizm, a co za tym idzie wspomaga również pracę nerek.
Na nadciśnienie. W korzeniu pietruszki można znaleźć spore ilości potasu (562 mg/100 g), który reguluje ciśnienie krwi. Jest niezbędny do właściwego funkcjonowania układu nerwowego. Potas bierze też udział w dotlenianiu mózgu, poprawiając zdolność myślenia i koncentrację. Poza tym bez niego mięśnie nie będą wytrzymałe.
Zmniejsza dolegliwości bólowe w chorobach takich jak reumatoidalne zapalenie stawów.
UWAGA. Korzeń pietruszki ma potencjalne właściwości fotouczulające. Podczas nadmiernej ekspozycji na światło słoneczne może powodować zmiany skórne przypominające pokrzywkę.
Jak spożywać korzeń pietruszki?
Korzeń pietruszki - razem z marchewką, selerem, porem i natką pietruszki - wchodzi w skład tzw. włoszczyzny, na bazie której przygotowuje się wywar do zup. Może stanowić dodatek do twarożków, warzywno-makaronowych zapiekanek, potrawek, a nawet do owoców morza. Można z niego zrobić smaczną zupę krem czy puree, usmażyć na maśle z miodem i cynamonem.
Ciekawostka. Olej pietruszkowy znalazł zastosowanie w kuchni i kosmetyce. Można go stosować na zimno do potraw lub jako środek pielęgnacyjny skóry zniszczonej, dojrzałej, trądzikowej, a także w celu pozbycia się blizn, rozstępów i przebarwień.
Właściwości odżywcze i zdrowotne natki pietruszki W natce pietruszki znajdziemy dużo dobroczynnych substancji odżywczych.
Pęczek natki (40 g) ma tylko 20 kcal, 1,8 g białka, 1,9 g węglowodanów, 1,7 g błonnika oraz niski indeks glikemiczny IG 11. Oprócz tego zawiera 499 µg witaminy K, 40 mg witaminy C (niemal tyle samo ile ma 100 g cytryny), 128 µg witaminy A, 46 µg kwasu foliowego, a oprócz tego żelazo, miedź, wapń, magnez, fosfor, potas i cynk. Natka to bogate źródło beta-karotenu, luteiny i zeaksantyny, a także olejków eterycznych (takich, jak mirystycyna, limonen, eugenol) oraz flowonoidy (apigenina, czy luteolina).
Odświeża oddech. Pobudza wydzielanie śliny, co pomaga unieszkodliwiać bakterie odpowiedzialne za nieświeży oddech. Tak działa zielony barwnik chlorofil, który ma właściwości antyseptyczne. Dzięki temu żucie natki przez kilka minut pomaga złagodzić intensywny aromat czosnku lub nieświeżego oddechu, jaki powoduje palenie papierosów. Świeże listki można też zanurzyć w szklance wrzątku, poczekać aż napar przestygnie i wypłukać usta.
Działa krwiotwórczo. Natka pietruszki nie zawiera dużo żelaza, ale jest jednym z najlepszych źródeł witaminy C. Ta zaś ułatwia przyswajanie żelaza. Dzięki współdziałaniu żelaza, witaminy C i kwasu foliowego pietruszka działa krwiotwórczo. Również chlorofil zawarty w zielonych liściach przyczynia się do stymulowania wzrostu komórek czerwonych krwi (erytrocytów). Zalecą się ją osobom cierpiącym na anemię.
Wpływa na prewencję chorób układu krążenia. Natka pietruszki zawiera także około 554 miligramy potasu w 100 gramach rośliny. Związek ten powoduje zwiększenie wydalania sodu przez nerki i wpływa na obniżenie ciśnienia krwi.
Pomaga przeciwdziałać zaburzeniom krzepnięcia krwi. Witamina K odpowiada za prawidłową krzepliwość krwi. Jej niedobór powoduje problemy z gojeniem się ran, zbyt obfite krwawienia menstruacyjne, krwawienia samoistne zewnętrzne i wewnętrzne, krwiomocz, częste krwotoki z nosa, skazę krwotoczną u noworodków. W 100 gramach natki pietruszki znajduje się aż 1640 mikrogramów witaminy K, co wielokrotnie przewyższa dobowe zapotrzebowanie organizmu na ten składnik odżywczy.
Zapobiega obrzękom. To naturalny diuretyk, który wspomaga pracę nerek. Natka pietruszki ma silne działanie moczopędne, pomaga usunąć nadmiar wody z organizmu, a tym samym ułatwia oczyszczanie go z toksyn.
Pomaga cukrzykom. Wykazano, że pietruszka umożliwia regulację poziomu cukru we krwi, a zatem jest ziołem sprzyjającym diabetykom oraz osobom borykającym się z insulinoopornością. Ma niski indeks glikemiczny 11.
Pomaga w walce z rakiem. Zawiera flawonoidy, które skutecznie walczą z rakiem. Jeden z nich, mirycystyna może chronić przed nowotworami skóry. Pod względem zawartości tej substancji w 100 g natka pietruszki bije inne rośliny na głowę. Podobne działanie ma także apigenina, która hamuje rozwój guzów przy nowotworach piersi. Ponadto zawiera beta karoten i luteina, to dwa przeciwutleniacze znane jako karotenoidy. Wyższe spożycie karotenoidów powiązano ze zmniejszonym ryzykiem niektórych chorób, w tym raka płuc. Co ciekawe, suszona pietruszka ma wyższą zawartość przeciwutleniaczy niż świeże gałązki. Jedno z badań wykazało, że suszone zioło miało 17 razy więcej antyoksydantów niż jego świeży odpowiednik.
Zapewnia zdrowe kości. A wszystko dzięki wysokiej zawartości witaminy K, która poprawia przyswajanie wapnia i zapobiega jego wydalaniu z moczem. A to wzmacnia strukturę kości, zapobiegając osteoporozie. Witamina K pomaga budować silniejsze kości poprzez wspieranie komórek budujących kości zwanych osteoblastami. Witamina ta aktywuje również niektóre białka, które zwiększają gęstość mineralną kości.
Dzięki obecności wapnia i fluoru korzystnie wypływa na rozwój zębów, zapobiega próchnicy i wzmacnia szkliwo.
Na dolegliwości kobiece. Pietruszka pomaga kobietom podczas miesiączki. Dzięki właściwościom rozkurczającym i zawartości magnezu pomaga uśmierzać bóle miesiączkowe. Sprawdzi się także dla tych kobiet, które mają problem z regularnością cyklu miesiączkowego, gdyż warzywo to wywołuje krwawienie.
Dba o urodę. jest bogatym źródłem beta-karotenu oraz witaminy E. Ma zatem właściwości przeciwutleniające, czyli odmładzające i zapobiegające starzeniu. Zmniejsza i wygładza zmarszczki, nawilża, wzmacnia naczynia krwionośne i zapobiega ich pękaniu. Wywar z liści pietruszki pomaga pozbyć się trądziku, wygładza pomarszczoną skórę.
Wpływa na zwiększenie produkcji kolagenu. Kolagen jest głównym białkiem tkanki łącznej. Wraz z wiekiem następuje stopniowy ubytek jego ilości w organizmie. Deficyt kolagenu powoduje utratę jędrności i elastyczności przez skórę, powstawanie zmarszczek i cellulitu, sztywność stawów, bóle kręgosłupa oraz osłabienie odporności. Witamina C stymuluje produkcję kolagenu w organizmie i jest niezbędna do jego powstawania.
Wpływa korzystnie na wzrok. Antyoksydanty chroniąc komórki przed skutkami stresu oksydacyjnego korzystnie wpływają na prawidłowe funkcjonowanie narządu wzroku. Pietruszka zawiera luteinę, zeaksantynę i beta-karoten, związki roślinne, które chronią zdrowie oczu i mogą zmniejszać ryzyko pewnych chorób oczu związanych z wiekiem. Witamina A jest niezbędna do poprawnego procesu widzenia, umożliwia adaptację wzroku w ciemności i chroni przed tzw. kurzą ślepotą. W 100 gramach natki pietruszki znajduje się około 8425 j.m beta-karotenu, który w organizmie przekształcony zostaje w witaminę A. Witamina C zmniejsza ryzyko rozwoju zaćmy starczej, wpływa na produkcję kolagenu, wzmacnia naczynia krwionośne – jej niedobór wywołać może wylewy podspojówkowe. Witamina E przeciwdziała destrukcyjnej działalności wolnych rodników i zapobiega utlenianiu witaminy A.
Zwiększa odporność. Witaminy, takie jak witamina C, A, K, folian i niacyna, działają na różne aspekty układu odpornościowego. Witamina A działa bezpośrednio na limfocyty lub białe krwinki, zwiększając tym samym ich działanie.
Poprawia zdrowie mózgu. Apigenina, silny flawon w pietruszce, poprawia tworzenie neuronów i wzmacnia funkcje mózgu, takie jak pamięć i uczenie się. Ten związek roślinny jest badany pod kątem jego zdolności do pomocy w chorobach neurodegeneracyjnych, takich jak schizofrenia, depresja, choroba Alzheimera i choroba Parkinsona. Wiadomo, że ekstrakt ziołowy zwiększa wydajność poznawczą, a także poprawia czujność i pamięć.
Pietruszka również wydaje się mieć działanie ochronne na funkcjonowanie mózgu, ponieważ okazało się, że chroni mitochondria w mózgu przed uszkodzeniami oksydacyjnymi. W badaniu z 2009 r. Stwierdzono, że ekstrakt z liści pietruszki wywiera ochronny wpływ na funkcję mitochondriów.
Właściwości antybakteryjne i przeciwgrzybiczne. Pietruszka ma enzymy o działaniu przeciwbakteryjnym i przeciwgrzybicznym. Działa hamująco na bakterię Staphylococcus aureus, która może powodować czyraki, infekcje skóry, zapalenie tkanki łącznej i ciężkie stany, takie jak zapalenie płuc i zapalenie opon mózgowych.
Reguluje poziom cholesterolu. Jednym z powodów, dla których pietruszka działa świetnie w regulowaniu poziomu cholesterolu, jest zawartość błonnika. Badania pokazują, że wodne ekstrakty pietruszki posiadają właściwości hipocholesterolemiczne, które można przypisać flawonoidom zawartym w zielu. Flawonoidy zmniejszają biosyntezę cholesterolu i w konsekwencji pomagają obniżyć poziom cholesterolu we krwi.
Przeciwbólowe. Zioło pomaga zmniejszyć ból stawów, zmęczenie i ma zdolność zmiękczania sztywnych mięśni, ze względu na obecność silnego przeciwutleniacza, kwercetyny. Jest szczególnie dobre dla osób cierpiących na zapalenie stawów i problemy ze stawami.
Dobra na zdrowe serce. Natka pietruszki jest bogata w przeciwutleniacze flawonowe, które mogą zmniejszyć stres oksydacyjny, a tym samym zwiększyć zdrowie układu krążenia. Zioło to zawiera również wysoki poziom witaminy B i kwasu foliowego, który zapobiega pogrubieniu ścian tętnic. Ponadto potas w ziołach obniża ciśnienie krwi, co pomaga zapobiegać chorobom serca i udarom.
Witamina B12 pozytywnie wpływa na pracę naszego układu nerwowego.
Reguluje hormony kobiece. Pietruszka pomaga poprawić równowagę hormonalną u kobiet, zwiększa ich libido i zwiększa wydzielanie hormonu estrogenowego. Przyjmowanie zioła pomaga zrównoważyć zaburzenia hormonalne, takie jak zespół napięcia przedmiesiączkowego, menopauza lub opóźniony cykl miesiączkowy.
Kontroluje wypadanie włosów. Pietruszka jest bogata w ważne składniki odżywcze, które odpowiadają za wiele niedoborów żywieniowych, które prowadzą do utraty włosów lub osłabienia włosów. Pietruszka jest tradycyjnie stosowana jako tonik do włosów do dezynfekcji skóry głowy i kontrolowania wypadania włosów. Zawiera apigeninę, przeciwutleniający flawonoid, który kontroluje opadanie włosów poprzez regulację genu TGF-beta1.
Odtruwa palaczy. Wysoka zawartość witaminy C i innych antyoksydantów sprawia, że natka to doskonała naturalna odtrutka dla osób palących papierosy. Dym tytoniowy niszczy witaminę C i jest źródłem szkodliwych wolnych rodników.
UWAGA. Super zdrowa natka nie wszystkim wychodzi na zdrowie. Ostrożnie powinny do niej podchodzić osoby cierpiące na przewlekłą niewydolność nerek (ma w sobie duże ilości szczawianów, które powodują powstawanie kamieni nerkowych) i hiperkalemię (nadmiar potasu we krwi) oraz chorzy na zakrzepicę (witamina K może utrudniać działanie leków stosowanych przy zakrzepicy). Spożycie pietruszki powinny ograniczać kobiety w ciąży, ponieważ zawarte w niej składniki mogą powodować skurcze macicy. Nie dotyczy to jednak okresu karmienia - natka wpływa korzystnie na laktację.
Pietruszka ma działanie alergizujące, nie powinno się podawać dzieciom poniżej drugiego roku życia.
Jak przechowywać i spożywać natkę pietruszki?
Oczywiście najzdrowsza jest świeża natka pietruszki, właściwości zdrowotne zachowa również po mrożeniu oraz suszeniu, jednak po ugotowaniu traci witaminę C. Natkę najlepiej suszyć na powietrzu, w cieniu. Mrożoną można przechowywać w specjalnych woreczkach do mrożenia.
Poza lodówką świeża natka nie wytrzyma długo, maksymalnie 3 dni. Wsadź ją do zimnej wody. Jeśli chcesz przechować natkę nieco dłużej, opłucz ją, wysusz, zawiń w ręcznik papierowy lub włóż do plastikowego pudełka i połóż w tym miejscu lodówki, w którym jest najcieplej.
Podczas kupowania natki pietruszki wybieraj te pęczki, które mają twarde łodygi i świeże, niezwiędnięte listki.
Natka pietruszki ma w kuchni wiele zastosowań. Można ją dodawać do sałatek, ziemniaków, surówek, zup, jajecznicy, omletów czy nawet do herbaty. Jednym z najpopularniejszych zastosowań jest posypanie natką gorącego rosołu. Można z niej zrobić masło pietruszkowe, pesto, sok, czy koktajle warzywne lub owocowe.
A oto moje propozycje dań z natką i korzeniem pietruszki: (klikając na tytuł dania przejdziesz do przepisu)
Prosta sałatka ziemniaczana z ziołami. Simple Herbed Potatao Salad.
Sabzi Polo. Ziołowy ryż po persku. Persian Herb Rice.
Sabzi Polo. Ziołowy ryż po persku. Persian Herb Rice.
Related theme in English:
Parsley: 35 Amazing Benefits Of Parsley For Skin, Hair, And Health.
23 Wonderful Parsley Health Benefits.
23 Wonderful Parsley Health Benefits.
Parsnip: 20 Incredible Benefits of Parsnips.
