Deser Piękna Helena. Poire belle Hélène.

Piękna Helena to klasyczny deser z użyciem gruszek, wymyślony przez Auguste'a Escoffiera i podany po raz pierwszy w 1865 roku. Nazwa wywodzi się od popularnej wówczas operetki Jacques'a Offenbacha pod tym samym tytułem. Gruszki obgotowuje się w syropie i schładza, a następnie umieszcza w salaterce lub pucharku, polewa gorącym sosem czekoladowym, okłada kulkami waniliowych lodów i garniruje płatkami migdałami obranymi ze skórki. Możliwe jest dodanie kandyzowanych kwiatów fiołka.

2 twarde gruszki
750 ml wody
100 g cukru
2 łyżki soku z cytryny
1 laska wanilii

30 g gorzkiej czekolady bezglutenowej
30 g mlecznej czekolady bezglutenowej
2 - 3 łyżki śmietany 30%
płatki migdałów do posypania

W garnku zagotuj wodę, cukier, wanilię i sok z cytryny, gotuj 5 minut na małym ogniu. Obierz gruszki, od spodu zetnij by gruszka mogła stać, pozostaw ogonki. Gruszki włóż do syropu i gotuj 20 minut. Odstaw syrop i gruszki na 3 godziny by ostygły. Po tym czasie zimne gruszki wyjmij z syropu, przełóż na pucharki. Czekoladę rozpuść z śmietaną na małym ogniu. Polej czekoladą gruszki i posyp płatkami migdałów.


Poire belle Hélène is a dessert made from pears poached in sugar syrup and served with vanilla ice cream, chocolate syrup, and crystallized violets. It was created around 1864 by Auguste Escoffier and named after the operetta La belle Hélène by Jacques Offenbach. Simpler versions replace poached pears with canned pears and crystallized violets with sliced almonds. 

2 hard pears
750 ml of water
100 g of sugar
2 tablespoons of lemon juice
1 vanilla stick
 
30 g of gluten-free dark chocolate
30 g of gluten-free milk chocolate
2 - 3 tablespoons of cream 30%
sliced almonds to sprinkle

In a saucepan, boil water, sugar, vanilla and lemon juice, boil 5 minutes on low heat. Peel the pears, cut from the bottom of the pear, they should stand, leave the peduncles. Insert the pears into the syrup and cook 20 minutes. Let stand the syrup and the pears for 3 hours to cool down. After this time, remove the cold pears from the syrup, place on the bowls. Melt chocolate with cream on low heat. Pour chocolate over pears and sprinkle sliced almonds. 

 

Komosa ryżowa z cukinią, kukurydzą, fasolą i papryką. Quinoa with zucchini, corn, beans and peppers.

4 - 5 porcji
200 g nieugotowanej komosy ryżowej (scroll down to the English version)
2 średnia cukinia (600 g)
240 g kukurydzy z puszki, bez zalewy
240 g czarnej fasoli z puszki, bez zalewy
4 łyżki drobno posiekanego szczypiorku
2 łyżki drobno posiekanej natki pietruszki
2 łyżki oliwy do smażenia

Dressing
3 łyżki oliwy
1 łyżka soku z cytryny 
1 łyżeczka słodkiej papryki
1 łyżeczka czosnku niedźwiedziego
1 łyżeczka cukru, opcjonalnie
pieprz
sól

Wszystkie składniki dressingu połącz i wymieszaj. Dopraw do smaku solą i pieprzem. Komosę ryżową ugotuj w wodzie z dwiema szczyptami soli, około 10 minut. Odcedź. Cukinię umyj, pokrój w dużą kostkę, podsmaż na oliwie około 7 minut. Ugotowaną komosę połącz z kukurydzą, czarną fasolą, natką pietruszki, szczypiorkiem, usmażoną cukinią i dressingiem. Dokładnie wymieszaj. Dopraw solą i pieprzem jeżeli to konieczne (może być też papryka chilli).

4 - 5 servings
200 g of uncooked quinoa
2 medium zucchini (600 g)
240 g of canned corn, without sauce
240 g of canned black beans, without sauce
4 tablespoons of finely chopped chives
2 tablespoons of finely chopped parsley
2 tablespoons of oil for frying

Dressing
3 tablespoons of oil
1 tablespoon of lemon juice
1 teaspoon of sweet paprika
1 teaspoon of garlic
1 teaspoon of sugar, optionally
pepper
salt

Combine all dressing ingredients and mix. Season to taste with salt and pepper. Cook quinoa in water with two pinches of salt, about 10 minutes. Drain. Wash zucchini, cut into large cubes, fry in olive oil about 7 minutes. Connect the cooked quinoa with corn, black beans, parsley, chives, the fried zucchini and a dressing. Mix thoroughly. Season with salt and pepper if necessary (You can also use chilli).  

Wyszukane: Masło orzechowe bez dodatku soli i cukru.

Muszę pochwalić produkt MASŁO ORZECHOWE BEZ dodatku SOLI i CUKRU firmy Primavika. Jest pyszne. A skład to: 94% orzeszki arachidowe, emulgator: lecytyny z soi, częściowo utwardzony tłuszcz palmowy (zawartość tłuszczy trans <1%), błonnik pszenny bez glutenu, aromat wanilina. Informacja dla alergików – zawiera: orzeszki arachidowe, soję; może zawierać sezam i migdały. Zawiera naturalnie występujące cukry. Tłuszcz z orzeszków arachidowych na powierzchni masła jest zjawiskiem naturalnym. Zawartość soli wynika wyłącznie z obecności naturalnie występującego sodu.

Jest też MASŁO MIGDAŁOWE PRAŻONE firmy Primavika, które zawiera 99% migdałów i sól morską, bez glutenu. Informacja dla alergików – zawiera: migdały, może zawierać orzeszki arachidowe, orzechy nerkowca i sezam. Tłuszcz z orzechów na powierzchni masła jest zjawiskiem naturalnym. Produkujemy bez użycia glutaminianu monosodowego. Niestety nie udało mi się go zakupić. 

             

Żelazo - konsekwencje jego niedoboru na nasze zdrowie.

Ten artykuł powstał z kompilacji tekstów/wiadomości znalezionych w Internecie.
Etykieta wpisu: WITAMINY 


Żelazo jest minerałem niezbędnym dla prawidłowego funkcjonowania komórek w organizmie. 

Żelazo jest mikroelementem, który obecne jest w hemoglobinie lub mioglobinie (białko występujące w mięśniach). Główną funkcją hemoglobiny oraz mioglobiny jest transport tlenu do komórek i tkanek. Żelazo pobudza szpik kostny do produkcji krwinek czerwonych, zapobiega występowaniu anemii niedobarwliwej, która u małych dzieci może powodować zaburzenia rozwoju zarówno fizycznego, jak i umysłowego. Ponadto posiada właściwości immunosupresyjne, co oznacza, że korzystnie wpływa na układ odpornościowy, zapobiega uczuciu zmęczenia oraz wpływa na procesy budulcowe i wzrostowe. Jest konieczne do prawidłowego metabolizmu witamin z grupy B. 
Jednakże nadmiar żelaza również jest szkodliwy. Nadmiar żelaza odkłada się w wątrobie, trzustce, sercu, jądrach oraz innych narządach ciała powodując tzw. hemochromatozę. Ponadto nadmierne spożywanie żelaza zwiększa ryzyko wystąpienia chorób serca i nowotworów (szczególnie nowotworu odbytnicy). W wyniku połączenia jonów żelaza z nadtlenkiem wodoru powstają wolne rodniki, które odpowiadają za rozwój miażdżycy oraz uszkadzają błony i jądra komórek – to może sprzyjać nowotworom. Już kilka tabletek z dużą dawką minerału potrafi wywołać u małego dziecka poważne zatrucie.

Zapotrzebowanie na żelazo jest zróżnicowane i zależy od wieku, płci, stanu zdrowia oraz aktywności fizycznej. Zwiększone zapotrzebowanie na żelazo wykazują kobiety karmiące i w ciąży. Na brak żelaza najczęściej cierpią kobiety mające obfite miesiączki, wegetarianie i weganie, sportowcy oraz osoby intensywnie się odchudzające. Norma dobowego spożycia waha się w dość dużych granicach. U osób dorosłych: od 10 mg/dobę u mężczyzn, do 20 mg/dobę u kobiet, z zastrzeżeniem, że w okresie ciąży i karmienia piersią powinno to być 30 mg/dobę.

Przewlekły brak żelaza prowadzi do niedokrwistości (anemii), która objawia się zbyt niskim poziomem hemoglobiny i małą ilością czerwonych krwinek.
Żelazo bierze nie tylko udział w wytwarzaniu czerwonych krwinek, ale także białych, które decydują o skuteczności naszego systemu odpornościowego. Niedobór żelaza powoduje m.in. zmniejszenie wytwarzania najważniejszych komórek obronnych, w szczególności limfocytów T. Stajemy się mniej odporni na wszelkiego rodzaju infekcje. Bardzo często dochodzi do zakażeń skóry i błon śluzowych grzybicą. Coraz częściej pojawia się ryzyko przeziębień i opryszczki. Żelazo wchodzi ponadto w skład wielu enzymów oraz wspomaga system niszczenia wolnych rodników. Bierze także czynny udział w metabolizmie cholesterolu i sprzyja neutralizacji szkodliwych substancji w wątrobie.

Najczęstszą przyczyną niedokrwistości jest niedobór żelaza, spowodowany przez:

• zbyt małą ilością tego składnika w diecie
• nieodpowiednie wchłanianie tego składnika
• wzmożoną utratę na skutek krwawień (w żołądku i jelitach, miesiączkowanie)
• zwiększone zapotrzebowanie na żelazo
• nadmierne wchłanianie żelaza z przewodu pokarmowego (hemochromatoza pierwotna), podaż pozajelitową żelaza lub liczne przetoczenia krwi (np. u chorych z przewlekłą mocznicą)

Zwiększone zapotrzebowanie na żelazo występuje u wcześniaków, noworodków niekarmionych mlekiem matki, w okresie dojrzewania, okresie ciąży i laktacji.

Upośledzone wchłanianie z przewodu pokarmowego obserwuje się w stanie po gastrektomii, w enteropatii glutenowej i w stanie po resekcji jelita, w zmniejszonej kwaśności soku żołądkowego, w diecie ubogobiałkowej, bogatej w fosforany (jaja), szczawiany, fityniany i herbatę (utrudnia wchłanianie) oraz przy chorobie Leśniowskiego i Crohna.

Nasz organizm posiada pewne zasoby żelaza na wypadek kryzysu. Są one zgromadzone m.in. pod postacią białka ferrytyny w wątrobie i śledzionie. Niestety, przy przedłużającym się deficycie żelaza, rezerwy te nie wystarczają na zbyt długo.

Brak żelaza we krwi objawia się początkowo:

• uczuciem zmęczenia i senności,
• depresją,
• apatią lub rozdrażnieniem,
• trudnościami z koncentracją uwagi,
• bólami głowy,
• brakiem apetytu
• spadek sprawności fizycznej i intelektualnej

Znaczny niedobór żelaza powoduje:

• brak sił,
• duszność nawet przy niewielkim wysiłku,
• bladość skóry i błon śluzowych,
• zwiększoną podatność na stres,
• kołatanie serca
• zmniejszenie odporności na przeziębienia i infekcje
• a u dzieci: słabszy rozwój psychiczny i ograniczenie wzrostu.

Niedoborom żelaza towarzyszą również: nadżerki w kącikach ust, pogorszenie wyglądu włosów, łamliwość paznokci i włosów, sucha i łuszcząca się skóra, zanik brodawek językowych, stany zapalne jamy ustnej, bóle przy połykaniu.

Anemia w czasie ciąży często wywołuje przedwczesny poród, urodzenie dziecka z niską masą urodzeniową, niedotlenienie płodu, co może spowodować jego obumarcie.

Laktoferyna jest białkiem występującym w mleku kobiecym. Wspomaga ona wchłanianie żelaza przez organizm noworodka. Ponadto ma działanie przeciwgrzybicze, przeciwwirusowe, przeciwpasożytnicze oraz immunostymulujące, antynowotworowe i antyoksydacyjne. Stymuluje jelitową i systemową odpowiedź immunologiczną, wpływa na wzrost przyjaznych bakterii jelitowych.

Suplementy diety zawierające żelazo powinny być zażywane przez kobiety w ciąży oraz karmiące. Wskazaniem do ich stosowania są również choroby przewodu pokarmowego (wrzody żołądka i dwunastnicy) oraz obfite miesiączki.

Na niedobór żelaza często skarżą się osoby starsze, u których wraz z wiekiem upośledzona została zdolność jego wchłaniania z przewodu pokarmowego – wraz z wiekiem narastają trudności z zapamiętywaniem, ich przyczyną jest również brak tego niezwykle ważnego składnika.

Kiedy stwierdza się niedokrwistość?

Zgodnie z definicją ustaloną przez Światową Organizację Zdrowia (WHO), niedokrwistość występuje wówczas, gdy stężenie hemoglobiny w krwinkach spada u mężczyzn poniżej 13 g% (130g/L), u kobiet i dzieci w wieku 6 – 14 lat poniżej 12 g% (120g/L), a u kobiet w ciąży – 110 g/l.

Przy ocenie hematologicznej, oprócz zawartości hemoglobiny należy także brać pod uwagę hematokryt oraz liczbę czerwonych krwinek.

Diagnostyka niedoboru żelaza

Morfologia krwi obwodowej zawiera informacje na temat ilości i objętości krwinek czerwonych, ilości krwinek białych oraz płytek krwi, a także informuje o stężeniu hemoglobiny w surowicy krwi oraz w samej krwince czerwonej. Należy pamiętać, że poziom żelaza w surowicy oznacza się rano (stężenie żelaza waha się w ciągu doby, uzyskując najwyższe stężenie w godzinach porannych, kiedy to jest ono o 20 proc. wyższe niż wieczorem), na czczo.
Do prawidłowego rozpoznania niedokrwistości z niedoboru żelaza często potrzebne jest wykonanie innych badań, takich jak gastroskopia, kolonoskopia, USG jamy brzusznej lub badanie ginekologiczne. Pozwalają one na określenie przyczyny anemii, w tym odnalezienie źródła krwawienia.

Zmiany w morfologii krwi w przypadku anemii to:

• zmniejszenie ilości erytrocytów,
• zmniejszenie objętości erytrocytów,
• spadek hematokrytu (procentowa zawartość krwinek czerwonych we krwi),
• spadek średniego stężenia hemoglobiny w krwince oraz surowicy.

Spadek objętości erytrocytów związany jest z pogorszeniem syntezy hemoglobiny – powstaje jej mniej, niż powinno. Nowo tworzone krwinki mają mniejszą objętość oraz często nieprawidłowy kształt. Spadek hemoglobiny w krwince i surowicy wiąże się również z upośledzeniem jej tworzenia.

Leczenie niedokrwistości 
 
Leczenie opiera się na usunięciu przyczyny niedokrwistości i uzupełnieniu niedoboru żelaza w ustroju. Żelazo w postaci preparatów doustnych wchłania się w początkowych odcinkach przewodu pokarmowego – dwunastnicy oraz części jelita cienkiego. Należy pamiętać, aby przyjmować je przed posiłkiem, ponieważ niektóre pokarmy utrudniają wchłanianie żelaza.
 
Wchłanianie żelaza poprawia się w środowisku kwaśnym, więc zaleca się przyjmowanie go wraz z kwasem asparginowym, czyli znaną nam wszystkim witaminą C. Wystarczająca dawka to 250 mg na dobę. Preparatów żelaza nie należy popijać mlekiem, ponieważ zmniejsza ono kwaśność treści żołądka, a co za tym idzie – pogarsza wchłanianie żelaza.
 
Przyjmowanie preparatów żelaza należy kontynuować około pół roku od momentu unormowania parametrów krwi obwodowej, aby odnowić zapasy tkankowe. Organizm musi uzupełnić zapasy tego pierwiastka, więc nie przerywaj leczenia bez konsultacji z lekarzem.

Objawami niepożądanymi, występującymi najczęściej w trakcie leczenia preparatami żelaza, są dolegliwości ze strony jamy brzusznej oraz zmiana zabarwienia stolca na czarny. Jest to związane z obecnością w stolcu siarczków żelaza i jest wykładnikiem tego, czy preparat jest przyjmowany regularnie, czy nie. Ze strony układu pokarmowego możemy spodziewać się nudności, zaparć lub biegunek. Czasami pojawiają się bolesne skurcze przewodu pokarmowego. Objawy te mogą mieć różne nasilenie, w zależności od przyjmowanego preparatu. Przyjmowane przez dzieci preparaty żelaza często są w postaci płynnej. Mogą one przyczynić się do zmiany zabarwienia szkliwa. W zespołach złego wchłaniania, mimo prawidłowej podaży żelaza w diecie, nie może być ono przyswojone. W tych sytuacjach nie można oczywiście zastosować doustnych preparatów żelaza tylko preparaty domięśniowe.

Jak uniknąć niedoboru żelaza?

Aby zapobiec niedoborom, należy w diecie dostarczać odpowiednią dawkę żelaza. W układzie pokarmowym żelazo wchłania się w dwunastnicy oraz jelicie czczym. W produktach spożywczych znajduje się żelazo hemowe oraz trudniej wchłanialne żelazo niehemowe. Żelazo hemowe znajduje się w produktach pochodzenia zwierzęcego i po spożyciu pokarmów jest wchłaniane tylko w 20%. Natomiast żelazo niehemowe pochodzące z pokarmów roślinnych wchłania się jeszcze trudniej (5%). Tak więc najlepszym źródłem żelaza w diecie są pokarmy pochodzenia zwierzęcego: czerwone mięso i wątróbka wieprzowa (18,7 mg/100g).

Produkt	Zawartość żelaza w mg/100 g	Produkt	Zawartość żelaza w mg/100 g
wątróbka drobiowa	9,5	pestki słonecznika	15,0
żółtko jajka	7,2	soja	8,9
polędwica wołowa	3,1	fasola biała	6,9
mięso kurczaka	1,2	natka pietruszki	5,0
schab	1,0	morele suszone	3,6
szynka wieprzowa wiejska	0,9	orzechy laskowe	3,4
ser żółty	0,5	koper	2,7
dorsz, filet	0,4	boćwina	2,2
pierś z kurczaka	0,4	brokuł	0,9
ser biały	0,2

Okazuje się jednak, że zwiększenie ilości tych produktów w diecie nie wystarcza, by wyniki analizy krwi się poprawiły. Aby procesy krwiotwórcze przebiegały prawidłowo, potrzebne są także witaminy B12, B6, C, E, kwas foliowy oraz miedź, cynk i molibden (znajdują się m.in. w szpinaku, pietruszce, jajach, papryce i pomidorach). Bez nich żelazo nie może być odpowiednio wykorzystane przez organizm. 

Aby poprawić stopień wchłaniania żelaza, należy je spożywać w obecności produktów bogatych w witaminę C (papryka czerwona, chrzan, soki owocowe) oraz białka pochodzenia zwierzęcego (mięso, ryby, mleko i jego przetwory). Wchłanianie żelaza utrudnia kwas fitynowy znajdujący się w otrębach, płatkach owsianych, a także kwas szczawiowy, którego źródłem jest szczaw, szpinak, rabarbar. W ich obecności wytrącają się sole żelaza, które nie ulegają wchłonięciu. Ponadto jest mniej absorbowane w obecności soli mineralnych, wapnia i fosforu. Wchłanianie żelaza utrudnia białko kazeina obecne w mleku, a także fosforany zawarte w żółtku jaja i mleku. Szczególnie hamująco na wchłanianie żelaza działa kawa, herbata i kakao. Zawarte w tych napojach związki polifenolowe (kofeina czy tanina) wyraźnie obniżają biodostępność tego ważnego minerału. Przy występowaniu niedokrwistości nigdy więc nie należy popijać pokarmów tymi napojami. W takim przypadku zaleca się ich zastąpienie sokami warzywnymi lub owocowymi.

Istnieje wiele płynów i pokarmów, które sprzyjają wchłanianiu żelaza. Owoce (szczególnie cytrusowe) i warzywa odgrywają dużą rolę w leczeniu niedokrwistości. Zawierają one bowiem bardzo ważny kwas askorbinowy, winowy i cytrynowy, które usprawniają wchłanianie żelaza niehemowego. Owoce są ponadto bogate we fruktozę i sorbitol – związki, które mają niemały udział w poprawie wchłanialności tego ważnego składnika pokarmowego. Owoce i warzywa są ponadto ważnym źródłem folianów w diecie. Są one również, obok żelaza, istotnym składnikiem pożywienia w profilaktyce niedokrwistości.

Warto wiedzieć, że spożywanie płatków wzbogacanych w żelazo (ostatnio dużo tego typu produktów znajduje się na półkach sklepowych) wraz z mlekiem wcale nie sprawi, że dostarczymy sobie albo naszym maluszkom ważnych składników pokarmowych – wapń i żelazo zablokują wchłanianie siebie nawzajem.


Niedobór żelaza - ostrożnie z suplementami

Czasem dieta nie wystarcza i trzeba wesprzeć organizm preparatami z żelazem. Suplementacja żelazem, bez konsultacji z lekarzem i wnikliwej diagnostyki, jest błędem. Może zamaskować prawdziwą chorobę, co może mieć poważne konsekwencje zdrowotne. Zbyt późno wykryta może być dużo trudniejsza do wyleczenia. A anemia z niedoboru żelaza może być, choć nie musi, pierwszym zwiastunem poważnej patologii.

Żelazo można przedawkować, ale tylko to z suplementów. Organizm, który otrzymuje je z pożywienia, starannie reguluje stężenie mikroelementu, przyswajając go stosownie do potrzeb. Skutkiem ubocznym zażywania preparatów mogą być problemy żołądkowe, np. zaparcia. Wchodząc w interakcje z niektórymi lekami, np. antybiotykami, upośledzają ich wchłanianie. Dlatego o stosowaniu tabletek z żelazem trzeba zawsze poinformować lekarza. 

Niedokrwistość z niedoborów (żelaza, kwasu foliowego,witaminy B12). 

	Artykuł o obecności żelaza w produktach roślinnych okiem wegana:
	Podstawy diety roślinnej: żelazo

Tortellini z szparagami, pomidorami i pesto. Tortellini with asparagus, tomatoes and pesto. Gluten-free.

 

1 opakowanie tortellini, bezglutenowe firmy Schär
8 zielonych szparag
3 - 4 pomidory
3 łyżki pesto kalarepowo - bazyliowe, przepis tutaj: http://.../2015/05/pesto-kohlrabi-basil.html

Odetnij 2 cm szparag od dołu, jeżeli jest twarde łyko obierz do połowy wysokości. Do dużej patelni wlej wodę na wysokość 3 cm, zagotuj, włóż szparagi i gotuj przez 5 minut pod przykryciem. Odstaw patelnię na bok, odkryj i pozostaw szparagi na 5 minut w gorącej wodzie, potem odlej wodę. Pomidory umyj i pokrój w kostkę. Tortellini ugotuj w wodzie z dwiema szczyptami soli, gotuj 3 - 4 minuty. Odcedź. Wymieszaj ciepłe szparagi z pesto, dodaj szparagi i pomidor, delikatnie wszystko wymieszaj.

1 package of tortellini, gluten-free, Schär company
8 green asparagus
3 - 4 tomatoes
3 tablespoons of kohlrabi basil pesto, recipe here: http://.../2015/05/pesto-kohlrabi-basil.html

Cut the asparagus 2 cm from the bottom, if they have hard bark peel them halfway up. Pour water into a large pan to a height of 3 cm, boilwater then put the asparagus and cook for 5 minutes, covered. Remove the pan from the heat, leave the asparagus for 5 minutes in hot water uncovered, then drain off. Wash tomatoes and cut into cubes. Cook tortellini in water with two pinches of salt, cook 3 - 4 minutes. Drain. Mix warm asparagus with pesto, add the asparagus and the tomatoes, gently mix everything.

 

Dlaczego warto jeść porzeczki? Why should we eat currants?

This article will be in Polish only, at the bottom of the article are links to a similar topic in English. 
Ten artykuł powstał z kompilacji tekstów/wiadomości znalezionych w Internecie.

Porzeczka to roślina z rodziny agrestowatych. Należy do tej rodziny około 150 gatunków, które występują na obszarach o klimacie umiarkowanym na całej półkuli północnej. W Polsce rośnie dziko 6 gatunków. Znamy trzy rodzaje porzeczek: czarną, czerwona i białą. 

Właściwości porzeczek są wprost nieocenione dla zdrowia. Ze względu na witaminy i unikalne wartości odżywcze zawarte w porzeczkach warto wpleść je do codziennej diety w okresie letnim. 

Porzeczki zawierają dużo witaminy C. Pod tym względem najwartościowsze są porzeczki czarne, w których zawartość witaminy C jest parokrotnie wyższa niż w owocach cytrusowych takich jak cytryny, grejpfruty, pomarańcze czy mandarynki. Aby zaspokoić dobowe zapotrzebowanie na witaminę C wystarczy zaledwie garstka (30 g) czarnych porzeczek. Zapas witaminy C trzeba stale uzupełniać, bo po pewnym czasie rozpada się ona, a ponadto organizm wykorzystuje jej tylko tyle, ile w danym momencie potrzebuje. Tak więc nie można najeść się na zapas.

Porzeczki posiadają wysoką zawartością żelaza, potasu, wapnia i magnezu, witaminę B i niewielką ilość prowitaminy A. Dostarczają rzadkich mikroelementów m.in. chloru, cynku, miedzi, boru, jodu, kobaltu, molibdenu i manganu. Porzeczki czarne wyróżniają się dodatkowo wysokim poziomem witaminy E, która oprócz tego, że jest przeciwutleniaczem, bierze udział w procesach rozrodczych i przeciwdziała bezpłodności.

Oprócz podstawowych składników odżywczych porzeczki zawierają szereg substancji, którym przypisuje się działanie prozdrowotne, flawonoidy z grupy antocyjanów, flawonol i katechinę. Najbogatszym ich źródłem są porzeczki czarne. Czarne porzeczki zawierają mirycetynę, która może korzystnie wpływać na poziom cholesterolu we krwi oraz zapobiegać rakowi prostaty. Obecne w czarnej porzeczce flawonoidy wpływają na usuwanie z organizmów groźnych toksyn i substancji mogących podnieść ryzyko zachorowania na różne rodzaje nowotworów. Te same związki wpływają na opóźnienie procesu starzenia i wpływają na poziom cholesterolu we krwi. Dzięki temu, że nie pozwalają na magazynowanie jego złogów na ścianach naczyń krwionośnych, to oprócz tego, że obniżają poziom złego cholesterolu, to zapobiegają  miażdżycy, dbając o prawidłowy przepływ krwi przez tętnice i żyły. 
Flawonoidy wspomagają też i chronią wątrobę, ponieważ mają zdolność łączenia się z metalami ciężkimi, dzięki czemu nie magazynują się w wątrobie i są z łatwością usuwane z organizmu.

Porzeczki wyróżnia także zawartoś potasu zmniejszającego ciśnienie tętnicze krwi oraz rutyny uszczelniającej naczynia krwionośne. Dzięki temu również mogą skutecznie zapobiegać miażdżycy.

Jedzenie czarnej porzeczki zwiększa pamięć. Ze względu na dużą zawartość przeciwutleniaczy chroni mózg przed uszkodzeniami spowodowanymi przez wolne rodniki. Czarna porzeczka jest bogatym źródłem żelaza, zwiększa dopływ tlenu do mózgu i w ten sposób poprawia zdrowie mózgu.

Owoce zawierają substancje o działaniu przeciwzapalnym i przeciwbakteryjnym (fitoncydy w czarnej porzeczce), które wzmacniają układ odpornościowy i przyspieszają powrót do zdrowia. Czarna porzeczka powinna być spożywana w stanach przeziębienia i bólu gardła. Również wypicie szklanki niesłodzonego soku z czerwonej porzeczki dziennie wspomaga leczenie infekcji górnych dróg oddechowych, grypy, anginy czy przeziębienia. 

W owocach tego krzewu znajdziemy bogactwo witaminy P – powszechnie zwanej rutyną. To ona zapewnia lepsze wchłanianie do naszego organizmu dobroczynnych witamin.

Osoby z anemią potrzebują zwykle uzupełniać niedobory żelaza. W tym wspomoże ich  porzeczka. Porzeczki są bogate w żelazo, które jest wiadomo, ma istotne znaczenie w tworzeniu czerwonych krwinek. Czerwone krwinki stanowią 40 - 45% całkowitej masy kompozycji krwi, transportują tlen i inne składniki odżywcze do różnych narządów i komórek w organizmie. Żelazo jest istotne dla transportu tlenu do mięśni i innych obszarach organizmu. Czerwone porzeczki zawierają 6 procent zalecanej dziennej dawki żelaza. 
 
Czarne porzeczki zawie­rają epi­ga­lo­ka­te­chinę — prze­ciw­u­tle­niacz o sil­nym prze­ciw­za­pal­nym dzia­ła­niu, któ­remu przy­pi­suje się zwal­cza­nie takich dole­gli­wo­ści jak migrena, liczne stany zapalne, cho­roby układu krą­że­nia, cho­roby nerek i wątroby. Naukowcy z Nowej Zelandii udowodnili nawet, że zapobieganie atakom astmy przez czarne porzeczki to nie mit, a fakty. A wszystko dzięki zawartej w nich epigalokatechinie.

Sok z porzeczek pity regularnie zapobiega powstawaniu kamieni nerkowych. Okazuje się, że dzięki witaminom zawartym w owocach rośnie pH moczu, czyli zmienia się na odczyn zasadowy. Zwykle kamienie nerkowe pojawiają się u osób, które mają częściej odczyn kwaśny moczu.

Czerwone porzeczki warto jeść dla witamin z grupy B, żelaza i wapnia. Białe zresztą również, bo od ciemniejszych koleżanek różnią się przede wszystkim zawartością barwników, nie witamin i składników mineralnych.

Czerwone porzeczki mają obfitą ilość witaminy K, która pomaga w krzepnięciu krwi. 7/8 szklanki porzeczek zawiera 14 procent zalecanej dziennej dawki tej witaminy.

1 filiżanka suszonych czarnych porzeczek ma 0,675 miligramów manganu , to prawie 30% naszego dziennego zapotrzebowania na ten pierwiastek. Bez wystarczającej ilości żywności bogatej w mangan, organizm człowieka może cierpieć z powodu osłabienia, niepłodności lub mieć problemy z układem kostnym. Mangan ma również zasadnicze znaczenie dla zdrowia układu nerwowego, jest czynnikiem wytwarzania hormonów, tkanki kostnej, białka zaangażowanego w krzepnięcie krwi. Przewlekły niedobór manganu może zwiększyć ryzyko rozwoju cukrzycy, osteoporozy i zapalenia stawów.

Owoce porzeczki są bardzo bogate błonnik i pektyny. To właśnie one usuwają z naszego organizmu resztki pokarmu i oczyszczają jelita z wielu niewskazanych substancji. Porzeczki poprawiają też perystaltykę jelit, a co za tym idzie świetnie regulują wypróżnianie się i przemianę materii. Porzeczki są godne polecenia wszystkim, którzy chcą schudnąć lub po prostu dbają o utrzymanie stałej masy ciała. Porcja owoców (1 szklanka) to zaledwie 45 kcal i aż 12 g błonnika pokarmowego. Ze względu na właściwości moczopędne, przypisuje im się również właściwości oczyszczające.

Okazało się, że równie dobroczynne właściwości jak witaminy mają także same drobne pesteczki zawarte w owocach. To właśnie one ułatwiają trawienie, bo… aktywnie przesuwają zalegający w jelitach pokarm. Szczególnie pomocne są w przypadku zaparć, kiedy nagromadzona treść żołądkowa jest trudna do wydalenia. W tych drobnych pesteczkach znajdziemy też mikroelementy, ale przede wszystkim kwasy organiczne. Te ostatnie pobudzają wydzielanie soków trawiennych i łatwiejsze dzięki temu przerabianie pokarmów, także tych ciężkostrawnych.

Picie świeżo wyciskanego soku z czarnej porzeczki (po pół szklanki kilka razy dziennie) to sprawdzony sposób na biegunki. Zawarte w owocach garbniki mają działanie ściągające i przeciwzapalne. Dzięki temu mogą przeciwdziałać rozwolnieniu.

Obecne w porzeczce czerwonej i białej pektyny skutecznie spowalnią wchłanianie cukrów. Jest to istotne dla chorych na cukrzycę.

Polecane kobietom ciężarnym. Musy porzeczkowe to multiwitaminowa bomba dla przyszłej mamy. Drobne owoce wzbogacają menu w składniki mineralne: żelazo, mangan i miedź chroniące przed anemią oraz kwas foliowy wspomagający rozwój dziecka i zapobiegający występowaniu wad rozwojowych u płodu.

Zawarte w porzeczkach substancje stymulują wytwarzanie kolagenu, zapobiegają pękaniu naczynek i wysuszeniu skóry. Dzięki temu cera staje się jędrna i gładka. W walce z tzw. pajączkami na skórze pomaga witamina C z rutyną (ta ostatnia - witamina P - uela­stycz­nia ściany naczyń krwio­no­śnych).
Cynk poprawia wygląd cery trądzikowej, w kompleksie z siarką wzmacnia też włosy i paznokcie.

Liście porzeczki mają właściwości moczopędne i przeciwzapalne. Stosowane są zewnętrznie do płukania jamy ustnej i gardła. Podobnie jak porzeczki białe i czerwone, poprawiają wygląd skóry, łagodzą zmiany trądzikowe, wzmacniają włosy, paznokcie i naczynia krwionośne oraz poprawiają odporność organizmu.

Dobre dla palaczy. Jeśli wciąż próbujesz walczyć z nałogiem, pij codziennie koktajl z jogurtu i garści czarnych porzeczek (świeżych lub mrożonych). Mają dużo rutyny i witaminy C – silnych antyoksydantów, które usuwają z organizmu wolne rodniki zawarte w dymie papierosowym. Tym samym zmniejszają ryzyko raka. To jednak tylko półśrodek – jeśli chcesz znacząco zmniejszyć zagrożenie.

Porzeczki czarne: 81 kcal i 7,9 g błonnika w 100 g
Porzeczki czerwone: 56 kcal i 7,7 g błonnika w 100 g
Porzeczki białe: 56 kcal i 6,4 g błonnika w 100 g


Jakie kupować porzeczki?

Kupuj niepomarszczone, jędrne i soczyste owoce, sezon zbiorów przypada na lipiec.

Jak spożywać porzeczki?

Najcenniejsze są surowe, prosto z krzaka.
Porzeczki to doskonała baza do przyrządzania słodkich letnich specjałów – chłodzących sorbetów, odżywczych koktajli, galaretek. Porzeczki nadają się także do ciast, lodów czy innych deserów. Świetnie nadają się do przyrządzania przetworów na zimę – dżemów, konfitur oraz soków; przygotowujemy z nich także sałatki i sosy. Można z nich przygotować wina i nalewki. Porzeczki można także spożywać w formie herbatki.
Oprócz owoców porzeczek stosuje się liście tej rośliny do kiszenia ogórków.
Porzeczki można mrozić lub suszyć.

A oto moje propozycje dań z porzeczkami: (klikając na tytuł dania przejdziesz do przepisu) 
 

Nigella Lawson’s Pavlova cake recipe. Tort Pavlova według przepisu Nigella Lawson.

Fruit yogurt dessert. Owocowy deser z jogurtem.

Tarta serowa z czarną porzeczką, bez pieczenia. No bake cheese tart with blackcurrant.

Rustykalna tarta z czerwoną porzeczką. Red Currant Rustic Tart.

Babeczki z makiem i czerwoną porzeczką. Cupcake with poppy seeds and red currant.   

Dżem porzeczkowy z imbirem.

Ciasto marchewkowe z czarną porzeczką.

Related topic (theme) in English:
 

What Are the Health Benefits of Dried Black Currants?

Red Currant Health Benefits

What are black currant good for?

Black Currant—Not Just Another Berry

Black Currant Health Benefits

Currants: Their High Nutritional Value

Health benefits of blackcurrants

What Are the Benefits of Red Currant?

What Are the Nutrients in Red Currants?

Redcurrant

Red currents heath benefits

Redcurrant health benefits

The Surprising Health Benefits of Red Currants

7 Health Benefits of Redcurrant

Blackcurrant, Redcurrant and White Currants Nutrition Facts, Health Benefits of Currants

Benefits of Currants