This article will be in Polish only, at the bottom of the article are links to a similar topic in English.
Ten artykuł
powstał z kompilacji tekstów/wiadomości znalezionych w Internecie.
Zalety oleju kokosowego tłoczonego na zimnNie wiadomo dokładnie, skąd pochodzi palma kokosowa, można się jedynie domyślać, że z Polinezji lub południowo-wschodniej Azji. Orzech kokosowy może przepływać wiele tysięcy kilometrów, nie tracąc przy tym zdolności do kiełkowania, dzięki temu rozprzestrzenił się na całym świecie na wszystkich tropikalnych ziemiach. Nazwa pochodzi od hiszpańskiego coco – duch, widmo. W sanskrycie palma kokosowa znana jest pod nazwa „kalpa vriksha”, co znaczy „drzewo dostarczające wszystkiego, co potrzebne do życia”, w języku malajskim znana jest jako „pokok seribu guna”, co oznacza „drzewo tysiąca zastosowań”, na Filipinach nazywa się ją „drzewem życia”, zaś mieszkańcy wysp Pacyfiku mówią o owocu palmy kokosowej - „lekarstwo na wszelkie choroby”.
Olej kokosowy (masło kokosowe, tłuszcz kokosowy) jest otrzymywany poprzez tłoczenie i rozgrzanie kopry - twardego miąższu orzechów palmy kokosowej. Spotykany jest najczęściej jako rafinowany, odkwaszany i wybielany. Bardzo rzadko występuje w sprzedaży jako olej tłoczony na zimno, który pozostawiony jako naturalny, jest z typowym, kokosowym zapachem, jest bardzo cennym, poszukiwanym i drogim produktem.
Olej kokosowy posiada o wiele więcej właściwości leczniczych niż jakikolwiek inny tłuszcz spożywczy. Większość znanych olejów ma płynną postać i żółte zabarwienie. Olej kokosowy jest niezwykły. Jest stały i ma biały kolor. W temperaturze powyżej 25 °C zaczyna upodabniać się do innych olejów. Zmienia kolor na lekko żółtawy, a stan skupienia na płynny. Tłuszcz kokosowy ma również inną wyróżniającą go cechę, a mianowicie nie utlenia się. Zatem po otwarciu opakowania może być przechowywany nawet przez rok i nie jełczeje. Kolejną zaletą tego tłuszczu jest wysoka temperatura spalania. Dzięki niej olej nie przypala się i nadaje się do smażenia, również w głębokim tłuszczu.
Olej kokosowy jest też pierwszym tłuszczem, który nie przyczynia się do budowy tkanki tłuszczowej, a wręcz przeciwnie, pobudza przemianę materii i wspomaga ubytek wagi przy nadwadze.
Olej kokosowy jest niezwykle bogaty w nasycone kwasy tłuszczowe (80 – 90%): zawiera 50-60% kwasu laurynowego C12, 15-20% kwasu mirystynowego C14, 7-12% kwasu palmitynowego C16, 5-11% kwasu kaprylowego C8, 4-9% kwasu kaprynowego C10, 1,5-5% kwasu stearynowego C18, 1-1,5% kwasu kapronowego C6 oraz nienasycone kwasy tłuszczowe: 4-10% kwasu oleinowego C18, ok. 2% kwasu linolowego C18 i do 0,2% kwasu linolenowego C18. Oprócz tego zawiera witaminy z grupy B2, B6, C, E, kwas foliowy, potas, wapń, magnez, żelazo, sód, fosfor i cynk.
Olej kokosowy nie obciąża naszego układu trawiennego. Większość spożywanych przez nas tłuszczy składa się z kwasów tłuszczowych o długich łańcuchach. Natomiast w oleju kokosowym dominują średniej długości kwasy tłuszczowe, co jest bardzo istotne z punktu widzenia naszego układu trawiennego. Nasz organizm metabolizuje średnie łańcuchy o wiele łatwiej niż kwasy tłuszczowe o długich łańcuchach. Wymaga to o wiele mniej energii oraz mniejszej ilości enzymów niezbędnych do trawienia i wchłaniania. To dzięki temu trzustka zostaje odciążona ponieważ nie musi produkować tylu enzymów niezbędnych do trawienia tłuszczu. Jest to niezwykle ważne dla osób, które cierpią z powodu zaburzeń trawiennych i metabolicznych.
Zwiększa przyswajanie wapnia, magnezu, wszystkich witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A, D, E i K) oraz karotenów, występujących niemal we wszystkich warzywach.
Olej kokosowy pomaga w odchudzaniu. Olej kokosowy jest dosyć mało kalorycznym tłuszczem (680 kcal na 100 g). Zawarte w oleju kokosowym kwasy tłuszczowe podkręcają metabolizm, a tym samym wspomagają odchudzanie. Jedno z badań klinicznych potwierdziło wzrost zużycia energii o 5% przez organizmy osób, które zrezygnowały ze wszystkich dotychczas wykorzystywanych w diecie olejów na rzecz oleju kokosowego.
Trójglicerydy średniołańcuchowe (MCT) to wyjątkowa grupa czystek tłuszczu, ponieważ są one metabolizowane inaczej niż pozostałe tłuszcze. Po dostaniu się do organizmu nie zostają zamienione w tkankę tłuszczową, lecz są od razu wykorzystywane do produkcji energii, a co za tym idzie - do przyśpieszenia tempa przemiany materii. Oznacza to, że po zjedzeniu posiłku z dodatkiem oleju kokosowego szybciej spala się zbędne kalorie, co zapobiega nadwadze i otyłości. Ponadto olej kokosowy jest bardzo sycący, w związku z tym szybko i na długo zaspokaja głód, co zapobiega przejadaniu się i podjadaniu między posiłkami. W konsekwencji w ciągu dnia spożywa się mniejszą ilość jedzenia, a co za tym idzie - kalorii.
W związku z tym olej koksowy powinny włączyć do diety osoby zmagające się z nadwagą i otyłością - zwłaszcza otyłością brzuszną. W 2007 roku w Brazylii przeprowadzono badania na grupie kobiet cierpiących na otyłość brzuszną. Przez 12 tygodni części z badanych kobiet były podawane suplementy na bazie oleju kokosowego. Odnotowano u tych kobiet znaczący spadek wagi, zmniejszenie obwodu pasa. Również zwiększyła się ilość dobrego cholesterolu, a jednocześnie nastąpił spadek tego złego.
Zarówno u kobiet jak i mężczyzn, już tylko dwie łyżki stołowe oleju kokosowego dziennie (30 ml), mogą w ciągu 1–3 miesięcy zmniejszyć zawartość tłuszczu brzusznego.
Osobom odchudzającym się zaleca się stosować dwie łyżki (30 ml) oleju kokosowego dziennie.
ZASTĄPIENIE DZIENNEGO SPOŻYCIA TŁUSZCZÓW OLEJEM KOKOSOWYM MOŻE SPOWODOWAĆ SPADEK WAGI O OKOŁO 0,5 KG TYGODNIOWO.
Olej kokosowy nie usuwa rezerw przeciwutleniaczy w organiźmie w przeciwieństwie do innych olejów!
Rozpuszcza kamienie nerkowe i chroni przed chorobami nerek i pęcherza. Zapobiega chorobom wątroby, wspomaga funkcje tarczycy.
Olej kokosowy jest wskazany także dla diabetyków, bo olej kokosowy pozwala na kontrolę tłuszczu we krwi. Jest on na tyle szybko absorbowany, że niemal nie jest odkładany w postaci tkanki tłuszczowej. Olej kokosowy usprawnia wydzielanie insuliny, a tym samym reguluje poziom cukru we krwi. W ten sposób zapobiega rozwojowi insulinooporności (to zmniejszone działanie insuliny na tkanki docelowe), a potem cukrzycy.
Około połowę zawartości oleju kokosowego stanowi kwas laurynowy, który w organizmie przekształca się w monolauryn. Kwas ten jest niezwykle rzadki i cenny, bowiem poza kokosem można go znaleźć jedynie w mleku matki, wraz z którym dostaje się do organizmu dziecka i tam buduje jego odporność od samych narodzin. Ma on silnie bakteriobójcze i wirusobójcze właściwości, niszczy drobnoustroje pokryte otoczką lipidową (zalicza się do nich m.in. wirus HIV, cytomegalowirus, wirus opryszczki, przeziębienia, a także bakteria Helicobacter pylori, wywołująca wrzody żołądka i nowotwory układu pokarmowego). Kwas laurynowy działa inaczej niż antybiotyki, które zabijają całą florę bakteryjną organizmu - w tym także tą dobroczynną, monolauryn atakuje tylko szkodliwe wirusy i bakterie. Zatem olej kokosowy może być alternatywą dla niesteroidowych leków przeciwzapalnych.
Kokosy zawierają też kwas kaprylowy, który ma podobne działanie jak kwas laurynowy. Zawartość tych dwóch związków sprawia, że olej kokosowy pomaga wzmacniać odporność organizmu, wykazując silne właściwości antybakteryjne, antywirusowe i antygrzybicze.
Mleczko kokosowe (zawierające składniki oleju kokosowego) wykazuje działanie przeciwwrzodowe, jest tak skuteczne jak tradycyjny lek – sukralfat.
Olej kokosowy skutecznie hamuje rozwój szkodliwych bakterii, które są przyczyną próchnicy i infekcji jamy ustnej.
Wspomaga walkę z długotrwałą grzybicą stóp, gdyż zwalcza grzyby z rodziny Candida. Jest skuteczny w walce z Candida Albicans. To grzyb z rodziny drożdżaków, który atakuje coraz więcej ludzi. Przyczynia się do tego wiele czynników towarzyszących nam każdego dnia – stres, nieodpowiednia dieta, zbyt duża ilość spożywanych cukrów, które są pożywką dla tego drożdżaka. Niestety jest to grzyb bardzo oporny i trudno usunąć go całkowicie z organizmu. Olej kokosowy radzi sobie doskonale z zakażeniami grzybiczymi – candida albicans, która wykazuje szeroką lekoodporność, nie radzi sobie z olejem kokosowym. Dzięki odpowiedniej diecie z ograniczoną ilością cukrów i olejem kokosowym jako suplementem, możemy zdecydowanie złagodzić objawy zakażenia candidą, a nawet zupełnie ją wyeliminować.
Olej kokosowy może zapobiec chorobom układu krążenia. W związku z tym, że olej kokosowy zmniejsza otyłość brzuszną, zmniejsza również ryzyko rozwoju chorób z nią związanych. Otyłość brzuszna prowadzi bowiem do rozwoju cukrzycy, nadciśnienia tętniczego, które tworzą zespół metaboliczny. Ten z kolei znacznie zwiększa ryzyko powikłań w postaci chorób sercowo-naczyniowych (m.in. zawał serca, udar mózgu).
Olej kokosowy zapobiega tym schorzeniom jeszcze w inny sposób. Do niedawna sądzono, że tłuszcze nasycone są niekorzystne dla zdrowia układu sercowo-naczyniowego. Obecnie wiadomo, że zawarte w oleju kokosowym tłuszcze przyczyniają się do podwyższenia "dobrego" cholesterolu kosztem obniżenia jego "złej" frakcji LDL, a co za tym idzie - obniża ryzyko rozwoju miażdżycy, i tym samym chorób serca.
Najnowsze badania potwierdzają również zbawienny wpływ oleju kokosowego na funkcjonowanie mózgu. Trójglicerydy średniołańcuchowe występujące w oleju koksowym pomagają w leczeniu chorób związanych z funkcjonowaniem mózgu, szczególnie w przypadku choroby Parkinsona i Alzheimera.
Choroba Alzheimera (łac. Morbus Alzheimer, ang. Alzheimer's disease) to postępująca, degeneracyjna choroba ośrodkowego układu nerwowego. Choroba Alzheimera polega na zmianach zwyrodnieniowych w mózgu, a dokładniej zaniku tkanki nerwowej. Postępujące stopniowo zaburzenia działania mózgu doprowadzają w efekcie do utraty pamięci, zdolności uczenia się, pojmowania, trzeźwego myślenia, oceny sytuacji, pogorszenia umiejętności komunikacyjnych i znacznego obniżenia się zdolności radzenia sobie z czynnościami życia codziennego. Choroba Alzheimera (AZS) charakteryzuje się stopniowym spadkiem tempa metabolizmu glukozy w mózgu. Mózg bez właściwego paliwa umiera. Istnieje alternatywne źródło energii dla komórek mózgu - tłuszcze, zwane ciałem ketonowym. Organizm wytwarza ketony podczas przekształcania tłuszczów w energię. Jeśli organizm jest pozbawiony węglowodanów, wytworzy ketony naturalnie. Niestety ciężko jest wyciąć całkowicie węglowodany z diety, lecz można temu zaradzić poprzez spożywanie olejów, który mają średnio łańcuchowe glicerydy (MCT). Kiedy olej jest trawiony wątroba zmienia go w ketony. Również podczas głodówek tłuszcze są zamieniane w ketony. W ciągu pierwszych tygodni życia ketony dostarczają ok. 25% energii noworodkom, aby mogły przetrwać.
Mózg stanowi tylko 2% całkowitej masy ciała, ale zawiera 25% całkowitego cholesterolu. Cholesterol jest potrzebny w mózgu jako przeciwutleniacz, elektryczny izolator - w celu zapobiegania wyciekom jonów. Jest strukturalnym rusztowaniem dla sieci neuronowej i funkcjonalnym składnikiem wszystkich błon komórkowych. Cholesterol jest także swoistym opakowaniem i jest wykorzystywany w przekazywaniu neuroprzekaźników. Wszystko to jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania mózgu. U ludzi z chorobą AZS badania pokazują niedobór cholesterolu. Natomiast wysoki poziom cholesterolu zauważono u ludzi długowiecznych, a także lepszą ich pamięć i obniżone otępienie umysłowe. I tak, ten sam cholesterol, którego unikamy w obawie przed chorobami serca pomaga naszemu mózgowi.
Wiadomo, że płynne oleje roślinne - wielonasycone są podatne na utlenianie i jełczenie, dlatego są toksyczne. Olej kokosowy to tłuszcz działający jak węglowodan będący pokarmem dla mózgu. W prowadzonych badaniach, między innymi przez dr. Mary Newport zauważono dużą poprawę sprawności poznawczej we wczesnych stadiach AZS, już 90 minut po podaniu pojedynczej dawki - 40 gram średnio łańcuchowych glicerydów zawartych w oleju kokosowym. A zatem mózg może odbudowywać neurony i funkcje nerwów w mózgu, które ulegną uszkodzeniom, wystarczy tylko wprowadzić właściwą dietę, stosując regularne ćwiczenia fizyczne i umysłowe.
Spożywanie trójglicerydów średniołańcuchowych prowadzi do istotnego zwiększenia stężenia ciał ketonowych w mózgu, które stają się dla niego alternatywnym (zamiast glukozy) źródłem energii. W konsekwencji dochodzi do poprawy funkcji poznawczych chorego.
Z przeprowadzonych badań wynika, że terapeutyczna dawka średniołańcuchowych trójglicerydów wynosi 20 g dziennie. Ponad 2 łyżki oleju kokosowego (ok. 35 ml lub 7 płaskich łyżeczek) dostarczy 20 mg tych trójglicerydów. Chorym z AZS zaleca się 4 - 5 łyżek dziennie, w dwóch porcjach: rano i wieczorem podczas posiłku. Po podaniu oleju kokosowego już na piąty dzień zauważono znaczną poprawę u chorych z Alzheimerem. Jeśli chory z ASZ będzie zażywał 5 łyżek 2 x dziennie oleju kokosowego już po 60 dniach kuracji będzie widać dużą poprawę.
Chorzy z ASZ powinni unikać takich olejów jak kukurydziany i sojowy, ponieważ pogarsza stan zdrowia. Inne zdrowe tłuszcze to: masło z mleka krowiego, które karmione jest trawą, tłuszcze Omega 3 z oleju ryb. Nie zaleca się produktów rafinowanych: pszenicy i cukrów, żywności o dużej zawartości białka (jajka) i wszystkich mięs zwierząt, które są karmione paszą sojową.
Kuracja olejem kokosowym pomoże także w chorobie Parkinsona, Huntingtona, stwardnieniu rozsianym, w stwardnieniu zanikowym bocznym, lekoopornej padaczce, w cukrzycy typu i i II.
Olej kokosowy jest powszechnie wykorzystywany do łagodzenia i leczenia epilepsji u dzieci. Badania kliniczne dowodzą, że może on przyczynić się do zmniejszenia ilości napadów padaczkowych.
Wykazano także, że olej kokosowy zmniejsza stres oksydacyjny w kości, co może zapobiegać uszkodzeniom strukturalnym kości objętej osteoporozą.
Olej kokosowy zadba również o naszą skórę. Kwasy tłuszczowe zawarte w oleju koksowym głęboko penetrują i odżywiają skórę, dzięki czemu jest on doskonałym kremem nawilżającym i wygładzającym. W związku z tym powinny po niego sięgnąć posiadaczki cery suchej i odwodnionej.
Z kolei antybakteryjne i antywirusowe właściwości kwasu laurynowego sprawiają, że znakomicie nadaje się do zwalczania infekcji, wysypek i egzem, a także przyczynia się do leczenia drobnych skaleczeń i mikrourazów skóry oraz łagodzi świąd i ból po ukąszeniach owadów. Doskonale zwalcza trądzik, zabija bakterie powodujące trądzik - acne vulgaris. By pozbyć się krost, można wcierać olej w skórę, jak również dodawać go do posiłków zamiast innych tłuszczów roślinnych.
Ponadto działa antygrzybicznie i łagodzi takie dolegliwości jak łuszczyca. Pomaga zwalczyć schorzenie zwane „stopą sportowca” lub „stopą atlety” – uciążliwą, długotrwałą grzybicę stóp.
Olej kokosowy pozwala zachować młodość, dzięki obecnej w nim dużej ilości antyoksydantów. To one pomogą wygładzić zmarszczki, bo walczą zaciekle z wolnymi rodnikami. Do tego olej poprawia stan i wygląd skóry, dzięki eliminacji martwego naskórka i zmniejszeniu łuszczenie się skóry.
Dodatkowo olej kokosowy chroni skórę przed słońcem, gdyż wykazuje to samo działanie, co krem z filtrem SPF 10. Blokuje promienie UV w 30%. Należy pamiętać, że jest to dobra wiadomość o tyle, że promienie UVA uszkadzają skórę, natomiast promienie UVB są bardzo korzystne (przy umiarkowanej ekspozycji).
Olej kokosowy wywiera korzystny wpływ także na włosy. Trójgliceryd kwasu laurynowego jest bardzo podobny do białek we włosach, a dzięki swojej niskiej masie cząsteczkowej i prostym łańcuchom liniowym może przenikać w głąb trzonu włosa. Sprawia, że włosy stają się grubsze, ponieważ jest w całości wchłaniany. To również sprawia, że olej zabezpiecza włosy przed uszkodzeniami. Olej zapobiega utracie protein, w wyniku czego włosy nie tracą wilgoci, a przez to są mocniejsze i bardziej jedwabiste. Dzięki właściwościom antybakteryjnym olej kokosowy chroni skórę głowy przed infekcjami powodującymi swędzenie i łupież. Stosowany na skórę głowy wzmacnia cebulki, zapobiegając wypadaniu włosów.
To znakomity dezodorant. Dzięki właściwościom antybakteryjnym, hamując namnażanie się bakterii, które powodują nieprzyjemny zapach, idealnie spełnia swoją funkcję.
Jaki kupować olej?
Kupuj wyłącznie organiczny olej kokosowy tłoczony na zimno (extra virgin), nierafinowany. Olej nierafinowany powinien pięknie pachnieć kokosem (rafinowany jest bezzapachowy), w postaci stałej jest biały, a po rozpuszczeniu bezbarwny. Można go poznać także po krótkim czasie przydatności do spożycia i wysokiej cenie.
Należy wystrzegać się oleju kokosowego rafinowanego, który produkuje się w wysokich temperaturach i czasami również przy użyciu chemicznych rozpuszczalników, gdyż jest pozbawiony wielu swoich prozdrowotnych właściwości. Taki olej ma dłuższy termin przydatności do spożycia, jest bezbarwny, pozbawiony zapachu, smaku i jest średnio dwa razy tańszy niż olej tłoczony na zimno.
Jak spożywać olej kokosowy?
Olej kokosowy to idealny tłuszcz do smażenia. Ponieważ zawiera niemal 90% nasyconych kwasów tłuszczowych. To właśnie one sprawiają, że olej kokosowy podgrzany do wysokiej temperatury nie traci swoich właściwości i nadaje się do smażenia również w głębokim tłuszczu. Do tego jest o wiele zdrowszy od niektórych, bardziej popularnych olejów. Nie każdy wie, że oleje takie jak: sojowy, słonecznikowy lub z orzeszków ziemnych nie powinny być podgrzewane do wysokich temperatur.
Nie wytwarza szkodliwych produktów ubocznych podczas gotowania w przeciwieństwie do innych olejów roślinnych, jest całkowicie nietoksyczny dla ludzi.
Ponieważ jest on bardzo bogaty w antyoksydanty, jest trwały i odporny na utlenianie. Dzięki temu jest zdatny do użycia nawet rok po otwarciu.
Olej kokosowy świetnie się wchłania, nie zmienia smaku przyrządzanej potrawy!!! Sprawia, że dania smażone na nim mają lekko kokosową nutę, która nie dominuje w daniu, ale nadaje ciekawy aromat.
Olej kokosowy w postaci płynnej to świetny dodatek do orientalnych potraw. Nadaje się także do różnego rodzaju deserów, wyrobów i pieczenia ciast czy wyrobu czekolady. To doskonały dodatek do sałatek, serków i zakąsek, można go dodawać do warzyw, ryżu, makaronu, itp.
Ze względu na swoją stałą postać olej nadaje się do smarowania pieczywa, można także z powodzeniem zastąpić nim masło w pieczeniu.
Czy wiesz, że… Wielbiciele oleju kokosowego dodają go do herbaty i kawy.
Można go dodawać do letnich shake’ów – wspaniale komponuje się smakowo.
Świetnie konserwuje drewno np. przybory kuchenne – deski do krojenia czy sztućce
Wg badań, dorosła osoba powinna przyjmować 3 łyżeczki oleju kokosowego dziennie. Jednakże wprowadzanie oleju kokosowego do diety powinniśmy wykonywać powoli, stopniowo zwiększając dawkę i obserwować jak reaguje nasz organizm.
Istnieje opinia, że kobiety w ciąży, które nie jadły oleju kokosowego przed stanem błogosławionym, nie powinny wprowadzać go do diety do momentu skończenia karmienia piersią. Jednakże na Waszym miejscu po prostu skonsultowałabym się z lekarzem ginekologiem.
Minusy? Cena… Olej kokosowy tłoczony na zimno do najtańszych niestety nie należy.
Linki:
Najnowsze doniesienia na temat oleju kokosowego.
Próchnica i olej kokosowy?
Related topic (theme) in English:
