Warstwowa sałatka z brokułem. Leyered salad with broccoli.

Tym razem propozycja na piątkowy obiad: sałatka z brokuła, marchewki, sałaty i kiełek. Jeżeli to dla Ciebie za mało, na deser zjedz smaczne jabłko lub gruszkę. Jeżeli nie możesz spożywać jajek i mleka (krowiego) lub jesteś weganem, proponuję dressing zastąpić sosem winegret lub greckim dressingiem, przepisy znajdziesz tutaj - link.

2 porcje
200 g brokułu, mrożony
200 g mini marchewek, mrożone
2 garście miksu sałat lub sałaty masłowej, postrzępiona na kawałki
kiełki rzodkiewki do dekoracji

Dressing
3 łyżki jogurtu greckiego
1 łyżka oliwy
1 łyżeczka soku z cytryny
3 łyżeczki majonezu bezglutenowego
1/2 łyżeczki musztardy bezglutenowej
1/2 łyżeczki ziół toskańskich
1 szczypta cukru
1 mały ząbek czosnku, przeciśnięty przez praskę
pieprz do smaku

Wszystkie składniki dressingu połącz i wymieszaj. Ugotuj brokuł w wodzie z szczyptą soli, odcedź. Ugotuj marchew w wodzie z szczyptą soli, odcedź. W naczyniu układaj warstwy: brokuł, marchewkę, sałatę. Na każdą warstwę polej łyżkę dressingu. Udekoruj sałatkę kiełkami.

Today I propose a salad with broccoli, carrots, lettuce and sprouts. If you can not eat eggs and milk (cow) or you are a vegan, I propose to substitute dressing for vinaigrette dressing or Greek dressing, the recipess are at page - here.
 
2 serving
200 g broccoli, frozen
200 g mini carrots, frozen
2 handfuls of mix lettuce, shred
radish sprouts for decoration

Dressing
3 tablespoons Greek yogurt
1 tablespoon olive oil
1 teaspoon lemon juice
3 teaspoons of mayonnaise, gluten-free 
1/2 teaspoon of mustard, gluten-free
1/2 teaspoon Tuscan herbs
1 pinch of sugar
1 small clove garlic, crushed
pepper to taste

Combine all dressing ingredients and mix. Cook the broccoli in water with a pinch of salt, drain off. Cook carrots in water with a pinch of salt, drain off. In a bowl, lay (place) the layers: broccoli, carrots, lettuce. Pour a tablespoon of dressing over a each layer. Decorate the salad with the sprouts.

Gołąbki z kaszą jaglaną i borowikami. Meat-stuffed cabbage with millet and (porcini) boletus mushrooms.

BEZ JAJEK BEZ GLUTENU
dwie porcje (4 gołąbki)
250 g mięsa mielonego wieprzowo- wołowego  
130 g nieugotowanej kaszy jaglanej
1 szalotka
1 łodyga selera naciowego 
kapusta lub sałata lodowa
1 łyżka oliwy
sól, pieprz
 
20 g suszonych grzybów borowików
200 ml ciepłej wody
150 ml śmietany
100 ml wody
3 łyżeczki koncentratu grzybowego STEFAN SKWIERAWSKI (http://www.skwierawski.com.pl/pliki/firma0.htm)
1 płaska łyżka skrobi kukurydzianej
sól, pieprz do smaku  
oliwa do smażenia

Grzyby zalej ciepłą wodą (200 ml) i odstaw do namoczenia. Liście kapusty sparz gorącą wodą. Ugotuj kaszę jaglaną w wodzie z szczyptą soli. Odcedź, zostaw do ostygnięcia. Cebulę i seler naciowy pokrój w drobną kostkę, podsmaż na oliwie aż się zeszkli. Połącz mięso mielone, ugotowany ryż, cebulę i seler naciowy, wymieszaj. Dopraw solą i pieprzem. Podziel masę na cztery części. Uformuj z masy kule. Owiń w liście kapusty. Na patelni rozgrzej oliwę, dodaj grzyby z wodą, w której były moczone i gołąbki,  piecz wszystko pod przykryciem około 15 - 20 minut na średnim ogniu. W połowie smażenia dolej 100 ml wody. Przełóż usmażone gołąbki na talerz. Zmniejsz temperaturę, do sosu z grzybami dodaj śmietanę, pastę grzybową i skrobię kukurydzianą, wymieszaj. Dopraw solą i pieprzem, zagotuj. Gołąbki polej sosem.
  Proponuję też przepis Gołąbki w sosie pomidorowym (bez laktozy, bez jajek, bez glutenu)


EGG-FREE GLUTEN-FREE
two servings (4 meat-stuffed cabbages)
250 g minced pork and beef
130 g of uncooked millet
1 shallot
1 stalk of celery
cabbage or iceberg lettuce
1 tablespoon olive oil
salt and pepper
 
20 g of dried porcini (boletus) mushrooms
200 ml of warm water
150 ml cream
100 ml water 
3 teaspoons of forest mushroom pasta STEFAN SKWIEREWSKI (http://www.skwierawski.com.pl/pliki_uk/firma0.htm)
1 level tablespoon cornstarch
salt and pepper to taste
olive oil for frying
 
Pour warm water (200 ml) over mushrooms and leave them to soak. Blanch cabbage leaves with hot water. Cook the millet in water with a pinch of salt. Drain, allow to cool. Slice the onion  and the celery into small cubes, fry in olive oil until become transparent. Combine minced meat, cooked millet, shallot and celery, mix. Season with salt and pepper. Share mass into four parts. Form meat balls. Coat the meat with the cabbage leaves. In a skillet heat the oil, add the mushrooms with the water (in which they were soaked) and meat-stuffed cabbage, fry everything under cover 15 - 20 minutes on medium heat. In the middle of cooking pour 100 ml of water. Put the fried meat-stuffed cabbage on a plate. Reduce the heat, to the sauce with the mushrooms add cream, mushroom pasta and cornstarch, mix. Season with salt and pepper, bring to a boil. Pour the sauce over stuffed cabbage.
  See also the recipe Meat-stuffed cabbage with tomato sauce (no lactose, no eggs, no gluten)

 

Subskrypcja. Follow by email.

Od dzisiaj można zacząć subskrybować mój blog. 
Starting today, you can begin to subscribe my blog.

Mąka w diecie bezglutenowej.

W przypadku osób z nietolerancją lub alergią na gluten bezpieczne jest stosowanie tylko certyfikowanych mąk ze znakiem przekreślonego kłosa. Jest to zastrzeżony znak towarowy i jego użycie bez licencji jest prawnie niedozwolone.

Produktami naturalnie bezglutenowymi są: kukurydza, ryż, ziemniaki, soja, proso, gryka, tapioka, amarantus, komosa ryżowa, maniok, soczewica, fasola, sago, sorgo, orzechy, a także mięso, owoce i warzywa.

Za bezglutenowe uznaje się również produkty przetworzone, w których według ustaleń FAO/WHO zawartość glutenu nie przekracza 20 ppm (20 mg na kg) i takie właśnie produkty oznacza się międzynarodowym znakiem przekreślonego kłosa.

Znak ten od lat funkcjonuje jako powszechny w całej Europie i na świecie (m.in. USA, Australia) symbol gwarancji bezpieczeństwa dla osób na diecie bezglutenowej. Z jego używaniem wiąże się bowiem szereg wymagań w stosunku do producenta – produkt tak oznaczony musi być regularnie badany, a firma poddana konsumenckiemu audytowi przez stowarzyszenie.

Wracając do tematu wpisu - mąka w diecie bezglutenowej. Gdy chodzi o mąkę ryżową, jaglaną, z gryki czy amarantusa nie ma żadnych wątpliwości w stosowaniu w diecie bezglutenowej. Problem pojawia się w przypadku skrobi pszennej, jeżeli z pszenicy - zboża zawierającego gluten - to czy jest bezpieczna i nie zawiera glutenu? 

Skrobia pszenna z znakiem przekreślonego kłosa może zawierać do 20 ppm glutenu, tak jak inne produkty bezglutenowe. Nie jest ona produktem naturalnie bezglutenowym, ale "bezpiecznym" dla osób z celiakią. Nie wiemy na pewno jaka ilość glutenu może już szkodzić, a jaka jeszcze nie, może być to sprawa indywidualna, a może po prostu reakcje u pacjentów są opóźnione lub niewidoczne. Więc musisz sam/sama spróbować takich produktów i stwierdzić czy Tobie szkodzą czy nie. Jeżeli nie szkodzą Tobie to proponuje je stosować. Osobiście stosuje produkty i mieszanki mąk zawierające skrobie pszenną i nie obserwuje by wpływały one negatywnie na mój organizm. Ponadto ciasta z takich mieszanek są naprawdę smaczne, tak samo dobre jak te z tradycyjnej mąki pszennej.

PAMIĘTAJ: kupując mąkę z ziaren naturalnie bezglutenowych, też musisz kupować produkty ze znakiem przekreślonego kłosa, tylko wtedy masz gwarancję, że produkt nie jest zanieczyszczony glutenem!

Używanie skrobi pszennej w produktach bezglutenowych jest dozwolone w UE, ale w Stanach Zjednoczonych jest zabronione. 

Druga sprawa to czy skrobia i mąka kukurydziana jest produkowana z genetycznie modyfikowanych ziaren kukurydzy (w Stanach Zjednoczonych Ameryki  mają problem z genetycznie modyfikowana kukurydzą)? Wysłałam to zapytanie do polskich firm produkujących certyfikowaną żywność bezglutenową. Otrzymałam odpowiedź z firmy Glutenex i Balviten. Produkty tych firm są produkowane ze zbóż niemodyfikowanych genetycznie. SUPER!

Osoby, które mają obawy przed stosowaniem mąki kukurydzianej z modyfikowanych genetycznie ziaren powinny z niej zrezygnować. Niestety żywność ekologiczna i niemodyfikowana genetycznie jest droga i wybieramy w Polsce tańsze produkty.

Uzupełnienie 2016 rok: obecnie większość zbóż jest modyfikowana genetycznie, nawet pszenica uprawiana na początku XX wieku a w drugiej połowie XX wieku to nie to samo. Naiwna byłam, raczej nie ma producenta, który używa niemodyfikowanych zbóż.



Chcesz wiedzieć jakie są realia, mity i fakty, jeżeli chodzi o GMO  - przeczytaj:
Strach przed żywnością modyfikowaną genetycznie.
Polityka - forum 
Mówię "tak" dla GMO - prof. Tomasz Twardowski.


i kto mówi prawdę?

Risotto z brokułem. Risotto with broccoli.

2 porcje.
180 g ryżu do risotto Arborio
1 mały, świeży brokuł (450 g)
350 g piersi z kurczaka, pokrojony w kostkę
3 łyżki masła  
80 ml białego wytrawnego wina  
1 ząbek czosnku, rozgnieciony  
300 - 350 ml bulionu warzywnego ( 2 łyżeczki warzywnego bezglutenowego bulionu* + 300 ml gorącej wody)
sól i pieprz do smaku  

50 g drobno startego sera, mieszanka serów twardych lub parmezanu
*Używam tylko produkty certyfikowane ze znakiem przekreślonego kłosa (patrz pod banerem z tytułem bloga PORADY).    

Brokuł podziel na różyczki, gotuj w osolonej wodzie tylko 3 minuty. Odcedź. Pokrojoną w kostkę pierś kurczaka dopraw solą i pieprzem.
Dwie łyżki masła rozpuść na patelni, dodaj zmiażdżony czosnek i kurczaka, smaż około 2 minut. Dodaj ryż i przesmażaj na średnim ogniu, ciągle mieszając, aż wszystkie ziarenka pokryją się tłuszczem i ryż będzie szklisty. Ważne - ryż nie może się przypalić. Następnie dolej wino i odparuj je. Zmniejsz ogień i zacznij dolewać po 150 ml bulionu. Tuż po wlaniu mieszaj, aż płyn się wchłonie. Potem powtórz czynność z dolewaniem bulionu i często mieszaj. Dodaj brokuł 10 minut przed końcem smażenia. Kiedy ryż przestanie wchłaniać płyn (gotowanie trwa ok. 30 minut) zdejmij patelnię z ognia, dodaj do risotto jedną łyżkę masła, dopraw solą i pieprzem, wymieszaj i pozostaw pod przykryciem na 3 minuty. Przed podaniem posyp serem.
 

2 servings
180 g Arborio risotto rice
1 small fresh broccoli (450 g)
350 g chicken breast, diced
3 tablespoons butter
80 ml dry white wine
1 clove of garlic, crushed
300 - 350 ml vegetable stock (2 teaspoons vegetable gluten-free broth powder * + 300 ml of hot water)  
salt and pepper to taste
 
50 g finely grated mix hard cheese or grated parmesan
* I only use certified products with the crossed grain symbol, gluten-free products available in Poland (side pannel: My internet shops with gluten-free products).

Part broccoli into florets, boil in salted water just 3 minutes. Drain. Season diced chicken with salt and pepper.
Melt two tablespoons of butter in a frying pan, add crushed garlic and chicken, cook about 2 minutes. Add risotto rice and fry over medium heat, stirring constantly, until all grains will cover with the fat. Important - rice can not burn. Then add wine and evaporate it. Reduce the heat and start to pour 150 ml of broth. Immediately after pouring of broth stir until liquid is absorbed. Then repeat the procedure of broth pouring and stir frequently. Add  broccoli 10 minutes before the end of cooking. When the rice stops absorbing broth (cooking takes about 30 minutes) remove the pan from the heat. Add one tablespoon of butter to risotto, season with salt and pepper, mix well and leave it under cover for 3 minutes. Before serving, sprinkle with cheese.

Bezglutenowe spaghetti carbonara. Gluten-free Carbonara Spaghetti.

 

Carbonara to włoskie danie z makaronu, boczku lub pancetty (suszony boczek pokrojony w bardzo cienkie plastry) oraz sosu na bazie jaj (żółtka), śmietany i sera, doprawione pieprzem. Pochodzi z Rzymu. Do przygotowania dania zwykle używa się makaronu spaghetti, używa się także fettuccine (długie szerokie wstążki), rigatoni (rurki), linguine (jak spaghetti, ale spłaszczony) lub bucatini (jak spaghetti, ale z dziurką w środku).

2 porcje
250 g makaronu bezglutenowego spaghetti*
80 g pancetty, użyłam bezglutenowej szynki Schwardzwalckiej
150 ml śmietany, jeżeli masz nietolerancję laktozy to proponuję użyć mleko migdałowe
50 - 100 ml wody
2 żółtka
1 szalotka
1 mały ząbek czosnku
2 łyżki tartego sera, mieszanka serów twardych półtłustych lub starty parmezan
świeżo zmielony pieprz 
oliwa do smażenia

8 - 10 czarnych oliwek, pokrojone w plasterki, opcjonalnie
natka pietruszki do dekoracji
*Używam tylko produkty certyfikowane ze znakiem przekreślonego kłosa (patrz pod banerem z tytułem bloga PORADY).   
 

Makaron ugotuj w wodzie z dwiema szczyptami soli i łyżką oliwy. Szybko przelej zimną wodą i odcedź. Szalotkę i czosnek drobno posiekaj i podsmaż na tłuszczu. Całość duś około 3 minut.

W miseczce wymieszaj żółtka, 80 ml śmietany oraz ser. Pozostałą śmietanę i wodę wlej na patelnię i dodaj do niej szynkę, duś około 4 minut. Zmniejsz płomień i dodaj jajka ze śmietaną i serem. Jeżeli boisz się, że żółtka się zetną, to odstaw patelnię z ognia, wymieszaj i po chwili postaw z powrotem na palniku. Przypraw solą i pieprzem do smaku. Zdejmij patelnię z ognia. Do sosu przełóż ugotowany makaron i dokładnie wymieszaj. Dodaj oliwki i ponownie wymieszaj. Udekoruj natką pietruszki.

2 servings
250 g pasta gluten-free spaghetti *
80 g pancetta, I used gluten-free Schwarcwaldzkiej ham
150 ml cream, if you have lactose intolerance I suggest to use almond milk
50 - 100 ml of water
2 egg yolks
1 shallot
1 small clove garlic
2 tablespoons grated mix hard cheese or grated parmesan
freshly ground pepper
oil for frying

8 - 10 black olives, sliced, optionally
parsley for decoration
* I only use certified products with the crossed grain symbol, gluten-free products available in Poland (side pannel: My internet shops with gluten-free products).

Cook the pasta in the water with two pinches of salt and a tablespoon of oil. Quickly pour the cold water and drain the cooked pasta. Chop shallots and garlic finely and fry them in oil. Simmer about 3 minutes.
In a bowl, mix the egg yolks, 80 ml of cream and grated cheese. Pour the rest of the cream and water into the pan and add the ham, simmer 4 minutes. Reduce the heat and add the eggs with the cream and the cheese. If you are afraid to curdle the yolk protein, set aside the pan from the heat, stir and after a while put back it on the burner. Season with salt and pepper to taste. Remove the pan from heat. Add the  cooked pasta to the sauce and mix thoroughly. Add olives and mix again. Decorate with parsley.
  

 

Ekspresowa zupa warzywna. Express vegetable soup.

Bywają takie dni, że nie mamy wiele czasu na przygotowanie ciepłego posiłku. Proponuje więc przepis na szybką zupę z mrożonych warzyw. Nie tracisz czasu na obieranie warzyw, czas gotowania mrożonych warzyw jest znacznie krótszy niż świeżych. 
Niska temperatura zamrażania sprawia, że składniki odżywcze, takie jak witaminy, składniki mineralne, białka i tłuszcze – tracone są w minimalnym stopniu. Proces mrożenia nie narusza struktury białek, zazwyczaj nie zmienia walorów smakowych i koloru produktów.

4 porcje
450 g mrożonej włoszczyzny, w słupkach (seler, por, marchewka, pietruszka)
250 g mrożonej zielonej fasolki szparagowej
500 g mięsa drobiowego, użyłam kurczaka
3 łyżki oliwy
400 g pomidorów z puszki, zmiksowane
1 łyżka przyprawy warzywnej bezglutenowej do zup lub bezglutenowego bulionu w proszku*
600 ml wody
sól, świeżo zmielony pieprz do smaku
*Używam tylko produkty certyfikowane ze znakiem przekreślonego kłosa (patrz pod banerem z tytułem bloga PORADY).    

W garnku umieść warzywa, mięso i oliwę, zalej wodą. Gotuj zupę 15 minut od chwili zagotowania się wody. Po 10 minutach gotowania dodaj zmiksowane pomidory i przyprawę warzywną lub bulion w proszku, dopraw solą i pieprzem. Gotuj jeszcze 5 minut. Mięso wyjmij z zupy, podziel widelcem na części i ponownie włóż do garnka z zupą.


Sometimes we do not have much time to prepare a warm meal for dinner. Therefore I propose a recipe for a quick soup with frozen vegetables. You don't waste time to peel vegetables and a cooking time of frozen vegetables is much shorter than fresh.
Low temperature of freezing makes that nutrients, such as vitamins, minerals, proteins and fats - are lost minimal. Freezing process does not affect the structure of proteins, usually it does not change the flavor and color of the product.

4 servings
450 g frozen vegetables in bars (celery, leek, carrot, parsley)
250 g frozen green beans
500 g chicken meat
3 tablespoons olive oil
400 g canned tomatoes, blended
1 tablespoon gluten-free vegetable seasoning for soups or gluten-free bouillon powder *
600 ml water
salt and freshly ground pepper to taste
* I only use certified products with the crossed grain symbol, gluten-free products available in Poland (side pannel: My internet shops with gluten-free products).   

In a pot place the vegetables, meat and oil, pour water. Cook the soup 15 minutes from the start of boiling water. After 10 minutes of cooking, add the blended tomatoes and vegetable seasoning or gluten-free bouillon powder, season with salt and pepper. Cook for 5 minutes more. Remove the meat from the soup, split with a fork into parts and re-insert it into the pot with the soup.

Sałatka Cezar. Caesar salad.

Cezar to rodzaj popularnej sałatki, której głównymi składnikami są sałata rzymska, grzanki i parmezan.
Za twórcę sałatki Cezar uważa się Caesara Cardiniego, pochodzącego z Włoch kucharza, który był właścicielem restauracji w meksykańskim mieście Tijuana. Według jego córki, Rosy, Cardini wymyślił tę sałatkę w roku 1924, kiedy pewnego dnia w kuchni skończyły mu się zapasy i musiał ugotować coś z tego, co mu zostało w spiżarni. 
Moja sałatka zawiera dodatkowo pomidory i ogórki.

2 porcje (scroll down to the English version)
1 duża pierś z kurczaka
80 g sałaty miks z szpinakiem, w oryginale sałata rzymska
3 pomidory rzymskie
1/2 dużego ogórka
70 g bezglutenowych grzanek, przepis tutaj
sól, świeżo zmielony pieprz
oliwa do smażenia

Domowy Dressing Cezar z musztardą (3 - 4 porcje)
3 łyżki oliwy
2 łyżki jogurtu naturalnego
1 łyżka majonezu bezglutenowego lub żółtko
1 łyżeczka musztardy bezglutenowej
2 łyżki soku z cytryny
1 łyżeczka cukru
2 ząbki czosnku, rozgnieciony
3 łyżeczki startego sera, mieszanka serów twardych półtłustych lub starty parmezan
2/3 łyżeczki sosu Worcestershire
1/2 łyżeczki suszonej natki pietruszki
świeżo zmielony pieprz

Wszystkie składniki dressingu połącz ze sobą i dokładnie wymieszaj. Kurczaka dopraw solą i pieprzem i smaż na grillowej patelni na złoto-brązowy kolor, około 15 minut. Pokrój w plastry. Ogórek obierz, pokrój w plastry, pomidor pokrój w ćwiartki. Sałatę wymieszaj z ogórkiem i pomidorem. Przełóż na talerze, na wierzchu ułóż kurczaka, posyp grzankami i polej dressingiem.


2 servings
1 large chicken breast
80 g of lettuce mix with spinach, orginally romaine lettuce
3 Roman tomatoes
1/2 large cucumber
70 g of gluten-free croutons, recipe here
salt and freshly ground pepper
oil for frying

Homemade Caesar Dressing with mustard (3 - 4 servings)
3 tablespoons of olive oil
2 tablespoons of plain yogurt
1 tablespoon of mayonnaise gluten-free or yolk
1 teaspoon of mustard gluten-free
2 tablespoons of lemon juice
1 teaspoon of sugar
2 cloves garlic, crushed
3 teaspoons of grated mix hard cheese or grated parmesan  
2/3 teaspoon of Worcestershire sauce
1/2 teaspoon of dried parsley
freshly ground pepper

Combine all dressing ingredients together and mix well. Season chicken with salt and pepper and fry on grill pan until golden brown, about 15 minutes. Cut the fried chicken into slices. Peel the cucumber, cut into slices, cut tomato into quarters. Mix lettuce with cucumber and tomato. Transfer to plates, place the chicken on top, sprinkle with croutons and pour dressing.

Śniadanie - pieczarki nadziewane jajecznicą. Breakfast - stuffed mushrooms with scrambled eggs.

  

2 porcje
10 brunatnych pieczarek (280 g)
4 jajka
1 szalotka, drobno posiekana
kiełki pora do dekoracji
sól do smaku
oliwa do smażenia

pomidor rzymski, pokrojony w ćwiartki
chleb bezglutenowy

Pieczarki umyj, odetnij ogonki (trzony). Na patelni podgrzej oliwę, smaż kapelusze grzybów pod przykryciem około 7 minut. Zdejmij z patelni. Ogonki pokrój w kostkę. Na patelni podsmaż połowę ogonków grzybów i posiekaną szalotkę, dodaj roztrzepane jajka i usmaż. Dopraw solą do smaku. Na kapelusze połóż jajecznicę, udekoruj kiełkami pora. Podawaj grzyby z pomidorem i chlebem.

2 servings
10 brown mushrooms (280 g)
4 eggs
1 shallot, finely chopped
leek sprouts for decoration
salt to taste
oil for frying

roman tomato, cut into quarters
gluten free bread

Wash mushrooms, cut off stems. Heat the olive oil in a frying pan, fry the mushroom caps under cover about 7 minutes. Remove from the pan. Cut the mushroom stems into cubes. In a skillet, fry half of the chopped stalks and shallots, add the beaten eggs and fry them. Season eggs with salt to taste. Put the scrambled eggs on caps of mushrooms, decorate with leek sprouts. Serve the mushrooms with tomato and bread.

 

Dlaczego warto jeść żurawinę? Why should we eat cranberry?

This article will be in Polish only, at the bottom of the article are links to a similar topic in English.
Ten artykuł powstał z kompilacji tekstów/wiadomości znalezionych w Internecie.

 
Żurawina jest niską krzewinką o małych, lekko cierpkich czerwonych owocach,przypominających jagody lub borówki. Żurawinę dawniej wyodrębniano jako rodzaj z rodziny wrzosowatych, od lat 80. XX wieku w światowej literaturze botanicznej opisywana jest jako rodzaj borówki. Występuje dość powszechnie na torfowiskach Europy, Syberii, Stanów Zjednoczonych i Kanady. 

Ne terenie Polski w lasach i na torfowiskach spotykane są trzy gatunki

1. żurawina błotna – gatunek rodzimy,
2. żurawina drobnoowocowa, drobnolistkowa – antropofit zadomowiony,
3. żurawina wielkoowocowa – antropofit zadomowiony.

Przywędrowała do nas ze Skandynawii. Jej naturalnym środowiskiem bytowania są miejsca raczej wilgotne i mokre. Największe zasoby naturalne żurawiny w Polsce występują na obszarach Pomorza, Pojezierza Mazurskiego, Podkarpacia i Lubelszczyzny. Najbardziej znana na świecie jest jednak żurawina amerykańska.

Żurawina zajmuje czołowe miejsce na liście roślin o właściwościach prozdrowotnych. Jest źródłem wielu witamin, składników mineralnych i kwasów organicznych. Składa się w 88% z wody. Poza tym ma dużo błonnika, witamin (B1, B2, B6, C, E, karoten), a także zawiera minerały: sód, potas, fosfor, wapń, magnez, jod i żelazo, oraz flawonoidy, które pełnią funkcję przeciwutleniaczy. Kwas benzoesowy sprawia, że jest ona owocem długo zachowującym świeżość. W lodówce przechowasz ją sześć tygodni, a w zamrażalniku nawet rok. Kwasy cytrynowy i jabłkowy nadają jej kwaśny, cierpki smak.
 
Żurawina ma antybakteryjne działanie. Leczy stany zapalne układu moczowego. Naukowo związek pomiędzy jedzeniem żurawiny a infekcjami dróg moczowych po raz pierwszy wykazano w 1840 roku. Jednak dopiero współczesna nauka umożliwiła przeprowadzenie szczegółowych badań nad jej właściwościami. Badania wykazały, że wyciąg z tej rośliny niszczy aż 80% szczepów bakterii odpornych na antybiotyki. Żurawina zmniejsza ilość bakterii E. coli, która wywołuje infekcje dróg moczowych, a przy tym osłania same drogi moczowe. W 2002 roku potwierdzono, że żurawina zmniejsza przyczepność bakterii chorobotwórczych do komórek nabłonka dróg moczowych dzięki obecności proantocyjanin (PACs), kwasu chinonowego oraz witaminy C i fruktozy. Powodują one, że śluzówki w organizmie ludzkim zachowują się jakby były powleczone teflonem, dzięki czemu bakterie nie mogą się osadzić na ich powierzchni, a tym samym nie mogą się rozwijać wewnątrz organizmu. Ich wydalenie na zewnątrz jest dla organizmu znacznie łatwiejsze, bakterie wypłukiwane są wraz z moczem.
Żurawina pobudza wydzielanie kwasu hipurowego, który działa przeciwbakteryjnie na drogi moczowe, a nawet je niszczy. Spożycie 350 g żurawiny dziennie powoduje spadek pH moczu przy jednoczesnej zwiększonej ekskrecji kwasu hipurowego. Obniżone pH działała bakteriostatycznie na szczepy Escherichia coli obecne w drogach moczowych. Ekstrakty żurawinowe wykazują działanie także na szczepy antybiotykooporne Escherichia coli. A zatem systematyczne spożywanie żurawiny zmniejsza konieczność stosowania antybiotyków w infekcjach dróg moczowych.
Owoc pomaga osobom, które mają problemy z częstym oddawaniem moczu i niewypróżnianiem pęcherza do końca. Przynosi również pomoc osobom z założonym cewnikiem czy z zaburzeniami neurologicznymi (np. po udarze, wylewie czy urazie kręgosłupa), czyli w przypadkach, w których ryzyko infekcji jest bardzo duże. Osobom mającym skłonność do infekcji dróg moczowych zaleca się przyjmowanie żurawiny w celu zapobiegania ewentualnym nawrotom.
 
Żurawina pomaga kobietom w ciąży. Infekcje pęcherza to nie jedyna przypadłość, na którą doskonałym lekiem jest żurawina. Bogactwo witaminy C w preparacie dodatkowo działa uodparniająco, a więc wspiera osłabiony nieco układ immunologiczny kobiet w ciąży, szczególnie w okresie, gdy łatwo o przeziębienie. 
Owoce żurawiny dobroczynnie działają także na układ pokarmowy, ponieważ wykazują właściwości probiotyczne. Dzięki temu zapobiegają typowym dla tych szczególnych dziewięciu miesięcy dolegliwościom trawiennym, wspomagając wzrost dobroczynnej mikroflory jelitowej i niszcząc szkodliwe bakterie. 
Warto pamiętać jeszcze o tym, że witamina C, obecna w owocach żurawiny, ułatwia przyswajanie dwóch pierwiastków bardzo ważnych w okresie ciąży: żelaza, chroniącego przyszłą mamę przed anemią, oraz wapnia, niezbędnego do prawidłowego rozwoju kości, zębów i mięśni rozwijającego się dziecka.

Owoc ma również udowodnione działanie profilaktyczne w stomatologii. Zapobiega chorobom zębów i przyzębia oraz chorobom dziąseł. Działa tu ten sam mechanizm, co w przypadku chorób pęcherza - bakterie nie przyczepiają się do tkanek. Kluczową rolę w zmianach próchnicowych i stanach zapalnych dziąseł odgrywa płytka nazębna, którą stanowi nieustannie tworząca się, lepka i bezbarwna warstwa bakterii i węglowodanów. Jeżeli nie jest codziennie usuwana, może ulec mineralizacji, przekształcając się w kamień nazębny. Hamowanie agregacji i adhezji komórek bakteryjnych do powierzchni zębów, przez związki bioaktywne pochodzące z żurawiny, zostało potwierdzone licznymi badaniami. Już chwilowa ekspozycja na działanie 25% soku żurawinowego widocznie hamuje adhezję komórek bakteryjnych. Wykazano też, że codzienne użytkowanie płynu z żurawiną przez okres sześciu tygodni wyraźnie zmniejszyło liczbę bakterii obecnych w jamie ustnej. Zawarta w żurawinie proantycyjanidyna aktywnie zapobiega powstawaniu płytki nazębnej, chroniąc tym samym przed próchnicą. Jedząc żurawinę czy rozgryzając ją w ustach, sprawiamy, że zawarte w niej poliantocyjanidy leczą stany zapalne w ustach.

Antyoksydanty dostarczane wraz z żurawiną należą do rzadkiego podtypu. Podczas gdy większość jagód i innych owoców zawiera tzw. proantocyjanidynę typu B, żurawina zawiera proantocyjanidynę typu A. Porównując zawartość poliantocyjanidów w żurawinie i innych owocach, żurawina plasuje się bardzo wysoko. Poniższe wartości podano w mg na 100 g: żurawina – 413, czarne jagody – 332, śliwki – 216, czarne jagody uprawne – 180, truskawki – 145, czerwone jabłka – 126, zielone winogrona – 81, maliny – 30.

Dzięki kolejnemu antyoksydantowi – witaminie E – organizm jest w stanie opóźnić lub uchronić się przed chorobami przewlekłymi związanymi z wolnymi rodnikami.
Występujące w żurawinie również witamina K, mangan i wiele fitonutrientów – substancji chemicznych pochodzenia roślinnego - pomagają uchronić organizm przed szkodliwymi wolnymi rodnikami. Żurawina usuwając wolne rodniki znacznie zmniejsza ryzyko wielu poważnych chorób, m.in. nowotworów, zaćmy, choroby Parkinsona, Alzheimera oraz reumatyzmu.
Wyniki najnowszych badań potwierdzają, że także proantocyjaniny (bioflawonoidy) zawarte w żurawinie hamują rozwój komórek nowotworowych.
Z badań wynika, że żurawina podnosi nawet o ponad 120 proc. poziom przeciwutleniaczy zapobiegających chorobom nowotworowym. Udowodnili to naukowcy z University of Massachusetts Dartmouth. Ich eksperymenty dowiodły, że żurawina swoje właściwości antyrakowe zawdzięcza właśnie proantocyjaninom zawierającym unikalną strukturę typu A, podczas gdy większość owoców zawiera tylko proantocyjaniny typu B. Najbardziej podatne na hamujące właściwości żurawiny okazały się komórki raka płuc, raka okrężnicy oraz białaczki.
 
Cierpkie jagody żurawiny zawierają sporo cytrynianów, które mogą ograniczać powstawanie złogów szczawianowo-wapniowych. Kwas chinowy, który zapobiega łączeniu się jonów wapnia , fosforu w nierozpuszczalne związki chroni przed powstawaniem kamieni nerkowych. Dlatego regularne picie dużej ilości soku żurawinowego pozwala zapobiegać powstawaniu kamieni nerkowych, ale także je rozpuszczać.

Bioaktywne składniki soku żurawinowego mogą znaleźć zastosowanie także w chorobach wywoływanych przez grzyby. Działanie grzybobójcze soku z żurawiny zostało potwierdzone już w 1968 roku. Zbadano wówczas grzyby powodujące choroby skóry, przy kwasowości podłoża doprowadzonej do wartości pH=5,6. Sok z żurawiny hamował wzrost badanych grzybów (oprócz Candida albicans).

Wykazuje również działanie bakteriobójcze, także w stosunku do bakterii patogennych w żywności. W badaniach wykorzystano szczepy bakterii: Escherichia coli, Staphylococcus aureus, Pseudomonas aeruginosa, Enterocooccus faecalis, Klebsiella pneumoniae, Proteus mirabilis, Salmonella enteritidis. Sok z żurawiny w różnym stopniu wykazał działanie hamujące na wszystkie spośród badanych drobnoustrojów. Wyniki te dają nadzieję na wykorzystanie związków bioaktywnych żurawiny jako naturalnych konserwantów żywności.

Żurawina uznawana za naturalny probiotyk, wspomaga wzrost dobroczynnej mikroflory jelitowej niszcząc jednocześnie szkodliwe bakterie. Chroni przed wrzodami żołądka i dwunastnicy, zwalczając bakterie Helicobacter pylori, które są ich przyczyną. Związki zawarte w żurawinie chronią żołądek także przed rozwojem gronkowca i salmonelli.

Żurawina chroni mózg. Spożywanie owoców żurawiny, a także żurawinowych soków i napojów, wpływa na spowolnienie procesu starzenia się szarych komórek, a tym samym zapobiega przedwczesnemu upośledzeniu funkcji motorycznych i poznawczych oraz wydatnie obniża ryzyko zapadania na choroby Alzheimera i Parkinsona. Dzieje się tak dzięki wysokiej zawartości przeciwutleniaczy. Żurawina ma zdolność ochrony komórek mózgowych przed uszkodzeniami, które zdarzają się podczas wylewu czy zakrzepu.

Składniki żurawiny wpływają zbawiennie na funkcje serca. Sok z żurawiny zmniejsza ryzyko zawału. Picie szklanki soku dziennie podnosi poziom dobrego cholesterolu, zapobiega zatykaniu się naczyń krwionośnych. Odpowiednia ilość potasu (wielokrotnie większa niż sodu) przyczynia się do normalizacji ciśnienia tętniczego krwi, co ma istotne znaczenie dla sprawnego funkcjonowania serca. Flawonoidy występujące w żurawinie są odpowiedzialne za zmniejszenie zapadalności na choroby serca poprzez powstrzymywanie tworzenia zakrzepów krwi oraz mają korzystny wpływ na rozszerzanie naczyń krwionośnych. Dzięki swym własnościom antyoksydacyjnym zapobiegają utlenianiu cholesterolu, a to z kolei znacząco zmniejsza ryzyko arteriosklerozy i zapychania naczyń krwionośnych, jednocześnie zmniejszając ich kruchość i przepuszczalność.
Naukowcy przekonują, że regularne picie trzech szklanek soku z żurawiny dziennie podwyższa poziom „dobrego” cholesterolu we krwi o 10 proc., co z kolei zmniejsza ryzyko chorób serca o 40 proc. Uważa się też, że sok z żurawiny co prawda nie zapobiega występowaniu zawałom, jednak może zmniejszać jego rozległość. To kolejne pozytywne konsekwencje zdrowotne delikatnej rośliny. Sok z owoców pomaga też w zdrowieniu po zawale.

Zwalcza wirusa opryszczki (typ HSV-2), przyczyniającego się do powstania opryszczki narządów płciowych. Zostało to udowodnione na razie w badaniach laboratoryjnych, jednak jest nadzieja, że badania z udziałem ludzi to potwierdzą. Mechanizm działania jest podobny do tego w przypadku zapobiegania zakażeniom układu moczowego. Utrudniają one wirusowi penetracje i przyleganie do tkanek.

Pomaga na wzrok. Nasze oczy są szczególnie narażone na kontakt z wolnymi rodnikami. Te niebezpieczne cząsteczki powstają pod wpływem światła. Dzięki witaminie C oraz innym przeciwutleniaczom, wolne rodniki są szybko neutralizowane i nie mają możliwości uszkodzenia tkanek oka. Okazało się, że picie soku żurawinowego leczy jaskrę.

Polecana jest szczególnie kobietom w okresie menopauzy, gdyż zawartość witaminy P łagodzi jej objawy takie jak uderzenia gorąca czy zaczerwienienie skóry.
 
Żurawina pomaga na żylaki. Flawonoidy, zawarte w małych, kwaskowatych owocach żurawiny, powstrzymują tworzenie się zakrzepów, mają również korzystny wpływ na rozszerzanie naczyń krwionośnych.

To także dobre owoce na odchudzanie. Żurawina działa wspomagając i stymulująco na przemianę materii. Ponadto zawarte w owocach związki biorą udział w detoksykacji organizmu, eliminując substancje szkodliwe a usuwanie toksyn poprawia efektywność diet odchudzających. Wpływa także pozytywnie na funkcjonowanie naszego organizmu. Pół szklanki żurawiny zawiera jedynie 25 kcal.

Znalazła zastosowanie w kosmetyce. W gabinetach kosmetycznych można poddać się zabiegom pielęgnacyjno – odżywczym na bazie żurawiny, skierowanym przede wszystkim do kobiet dojrzałych lub tych o przesuszonej, ziemistej cerze. Żurawina stanowi również składnik wielu kremów, masek i żelów o działaniu liftingującym.


UWAGA: Kto nie powinien jeść żurawiny?

Mimo swoich dobroczynnych właściwości, żurawina nie jest niestety dla każdego. Po pierwsze zawiera ona szczawiany. Jeśli szczawiany występują w zbyt dużej koncentracji wykazują tendencje do krystalizacji. Dlatego też osoby z istniejącymi już i nieleczonymi kamieniami nerkowymi powinny unikać produktów zawierających tę substancję. Poza tym szczawiany utrudniają wchłanianie jelitowe wapnia. Z tego względu spożywanie żurawiny nie jest wskazane dla osób z osteoporozą. Po drugie żurawiny powinny unikać osoby przyjmujące leki zawierające warfarynę. Jest to lek o działaniu przeciwzakrzepowym. Substancje zawarte w żurawinie utrudniają usuwanie warfaryny z organizmu, co wzmaga jej działanie i może przyczyniać się do wystąpienia krwotoków.

Ile żurawiny dziennie należy spożywać?
 
Właściwie – ile mamy ochotę. Żurawinę trudno przedawkować. Dopiero spożycie kilku litrów soku może być szkodliwe. Zwiększa się bowiem ilość szczawianów w organizmie, co grozi kamicą nerkową. Żeby dziennie dostarczyć do organizmu odpowiednią dawkę antyoksydantów, możesz wypić szklankę soku żurawinowego (250 ml), zjeść półtorej szklanki surowej żurawiny lub jedną trzecią szklanki suszonej żurawiny. 

Jak spożywać żurawinę?

Najwięcej substancji odżywczych i leczniczych zawierają świeże owoce (są dostępne od października do stycznia). Szczelnie zapakowane można przechowywać w lodówce nawet trzy miesiące a zamrożone nawet rok. Suszone zachowują swoje właściwości przez kilka lat. Żurawina dobrze też znosi wysokie temperatury, gotowanie nie niszczy zawartych w niej związków bakteriobójczych.

W sklepach dostępne są soki, syropy, herbatki ziołowe, susze owocowe, które mogą być zdrową przekąską. Kupując herbatki żurawinowe, czytaj uważnie skład znajdujący się na opakowaniu. W herbatce powinny być prawdziwe owoce, a nie jedynie ich aromat.

Żurawina świetnie komponuje się jako składnik wypieków, konfitur, nalewek i soków. Dodaje się do owsianki, kisielu lub sosu do mięsa.

A oto moje propozycje dań z żurawiną: (klikając na tytuł dania przejdziesz do przepisu)

Bomba witaminowa II - owocowa sałatka z kaszą jaglaną.

Sałatka z dynią, jabłkiem, quinoa i suszoną żurawiną.

Piernikowe serniki z gruszką i żurawiną (bez pieczenia, bezglutenowe).

Sałatka z dynią, jarmużem, granatem i quinoa.

Bezglutenowe ciasto z budyniem, malinami i owocami lasu.

Sałatka brokułowa z boczkiem i żurawiną.

Ciasto z rabarbarem, żurawiną i ananasem.

Babeczki z żurawiną i jabłkiem.

Sałatka z kaki, żurawiny i rukoli.

Karkówka i sałatka z gruszki i żurawiny.

Pasztet wieprzowo-drobiowy z żurawiną.

Zupa brukselkowa z wędzonym boczkiem i żurawiną.

Bomba witaminowa - owocowa sałatka z quinoa.

 Dwukolorowy koktajl z żurawiną i szpinakiem.

Propozycje dań z żurawiną innych blogerów:

Ciasteczka owsiane z żurawiną i prażonym słonecznikiem.

Cranberry Orange Muffins

Amarantusowe ciasteczka z żurawiną i orzechami włoskimi.

How to: Sparkly Sugared Cranberries

Sugared Cranberries

Sernik z żurawiną na zimno.

Related topic (theme) in English:
 

Health Benefits of Cranberry Juice

What are the health benefits of cranberries?

7 Reasons to Eat Cranberries This Season

What's New and Beneficial About Cranberries